„Dit is een heel zware dag”

Als de zaal een videoreconstructie van de ramp bekijkt, krijgen sommigen het te kwaad. De beelden van de vuurzee in de wijk Roombeek staan veel bewoners in het geheugen gegrift.

De conclusies van Oosting hakken erin. Groot is bij velen de verontwaardiging dat niet minder dan 90 procent van het vuurwerk bij SE Fireworks zwaarder was dan in de papieren stond. Ook had het bedrijf 40 ton meer vuurwerk in huis dan was toegestaan. „Dat vind ik een van de schokkendste conclusies van het rapport. Daar moet de directie voor boeten”, zegt Jack Huygens. Hij stond tijdens de vuurwerkramp op het dak van het monumentale textielindustriecomplex de Bamshoeve en maakte filmopnamen die de hele wereld overgingen. Z'n camera werd hem door de drukgolf uit handen geslagen. „Het leek net alsof er een harde stalen plaat tegen m'n hoofd werd gegooid.”

Huygens heeft het deze middag niet makkelijk. „Dit is een hele zware dag. Ik ben een beetje droevig. Een heel raar gevoel. Net alsof het de dag na de ramp is. Straks komen de huilbuien weer.”

Huygens twijfelt er geen seconde aan dat de directeuren Bakker en Pater van SE Fireworks wisten dat er te zwaar vuurwerk lag opgeslagen. „Die mannen werken al lang in die sector. Zij zijn dus de echte deskundigen. Ze hebben gedacht: De controleurs zeggen er toch niks van. Dus dat doen we gewoon.”

„Reken maar”, vult zijn buurman aan, „dat Fireworks in een felle concurrentiestrijd zat met Haarman, het andere vuurwerkbedrijf. Als Haarman een vuurwerkbom presenteert die 100 meter de lucht invliegt, dan wil Fireworks een bom maken die 120 meter omhoog gaat.”

Loodgieter
Nogal wat bewoners zijn zwaar teleurgesteld in de overheid. Oosting concludeert dat de gemeente een rommeltje maakte van vergunningverlening en controle daarop. Een man in de zaal staat op. „Wordt het niet een keer tijd dat het gemeentebestuur opstapt?”

Geëmotioneerd betoogt een vrouw dat haar vertrouwen in de overheid tot het nulpunt is gedaald. „Het is schandalig dat de gemeente zo nalatig is geweest. Als ik loodgieter ben, en ik monteer een pijp verkeerd, dan word ik in de kladden gegrepen. Hoe zit dat met de overheid? Nemen die hun verantwoordelijkheid?” Een ander: „Een week voor de ramp is er nog gecontroleerd bij SE Fireworks. Waarom hebben ze toen niet gezien dat er 40 ton te veel vuurwerk lag opgeslagen?”

Dieptepunt in het rapport is voor Willy Stokkers (55) het feit dat de overheid geen lessen trok uit de vuurwerkramp in Culemborg. Bij de ontploffing in 1991 vielen twee doden. Alarmerende rapporten over de ondeugdelijke classificatie van vuurwerk verdwenen in de bekende la. „Het is onbegrijpelijk dat de overheid na Culemborg niks heeft gedaan”, verzucht Stokkers, die bij de ramp een voet verloor en inmiddels een prothese heeft.

Wat Stokkers betreft hoeft burgemeester Mans van Enschede niet af te treden. „Van mij hoeft er niet per se iemand te hangen. Als je met een vinger naar een ander wijst, wijzen er drie vingers naar jezelf. Mans heeft het na de ramp geweldig gedaan.” En de fouten van zijn ambtenaren? „Iedereen die werkt, maakt nu eenmaal fouten. Als je op de weg bordjes met 100 ziet, rijd je al gauw 120.”