Juridisch steekspel om
herniabehandeling

MÜNCHEN – Vijftien mensen zijn een juridische procedure begonnen om hun operatie aan een rug- of nekhernia die zij hebben ondergaan in de Alphaklinik in München, van hun zorgverzekeraar vergoed te krijgen. Hun advocaat, mr. I. Cath, is ervan overtuigd dat de ziektekostenverzekeraars uiteindelijk moeten betalen. Dat komt door een uitspraak van het Europese Hof van Justitie in 1998.

De betrokkenen hebben zich soms diep in de schulden gestoken om sneller af te komen van hun pijn in rug of nek. In de privé-kliniek in Duitsland konden zij binnen enkele weken terecht voor diagnose en behandeling, terwijl ze in Nederland soms meer dan een jaar hadden moeten wachten op een behandeling.

Ook bestaan in Nederland niet alle medische technieken voor rug en nek die de Duitse kliniek wel kan bieden. Diagnose en behandeling kosten tussen de 12.000 en 40.000 gulden. Er zijn sinds 1989 ruim 7300 hernia-operaties verricht.

Snel herstel
De Alphaklinik is wereldwijd de enige kliniek waar álle hernia's endoscopisch kunnen worden geopereerd, via een 6 millimeter dun buisje. Dat verlicht de ingreep en versnelt het herstel ten opzichte van de conservatieve snijmethode. De patiënt verlaat het ziekenhuis dezelfde dag en kan, na een controle de dag erna, weer naar Nederland terug. Enkele weken later kan men meestal weer aan het werk.

Een hernia is een verzwakking of uitpuiling van de tussenwervelschijven die kan ontstaan door erfelijkheid, belasting of te weinig lichaamsbeweging. Drie Nederlandse medici opereren in München de hernia's. De orthopedisch chirurg W. Zeegers is sinds 1 augustus de laatste die erbij kwam. Zeegers kan als enige een discusprothese inbrengen bij chronische rugpatiënten met slijtage van de tussenwervelschijf. Dat deed hij tot nu toe ook ten dele in het Maaslandziekenhuis in Sittard, maar daar is hij gestopt.

De zorgverzekeraars willen dezelfde behandeling in de Alphaklinik niet betalen. Ze weigeren omdat het gaat om experimentele behandelwijzen. Dat is het geval als de methode wetenschappelijk niet voldoende onderbouwd is en niet geaccepteerd is door het merendeel van de beroepsgroep.

Garagewerk
Zeegers ergert zich daaraan. „Ik doe al tien jaar deze ingreep. Dat was zwoegen en ervaring opdoen.” Hij liep aan tegen een muur van achterdocht bij collega's, die spraken van een „discussieprothese en garagewerk.” „Vandaar dat ik nog steeds als enige de operatie kan uitvoeren.” Zijn behandeling en de andere herniatechnieken zijn nu handelswaar, maar alleen beschikbaar voor mensen met geld.

De kliniek krijgt patiënten uit 67 landen, van wie de meesten zelf betalen. De Duitsers in het ziekenfonds krijgen de operatie niet vergoed, particulier verzekerden wel. Toch is 40 procent van de Duitse patiënten in de Alphaklinik ziekenfondsverzekerd en betalen ze dus zelf. Ook de helft van de Nederlandse patiënten van de Alphaklinik ontving (voor een deel) een vergoeding. De andere helft niet. De reden hiervan is de betrokken medici niet bekend.

Niet relevant
Volgens Cath houden de argumenten van de zorgverzekaars om niet te betalen geen stand. „Het is niet relevant dat het een commerciële instelling is. Ze kunnen gewoon een contract met hen afsluiten. En de experimentele status slaat alleen op specialistische zorg en niet op klinische hulpverlening, wat dit is. Bovendien zijn sommige operaties al wel gebruikelijk in Duitsland en de VS.”

Cath verdiept zich als specialist Europees gezondheidsrecht in de gevolgen van het arrest-Kohll en Decker van het Europees Hof in Luxemburg. Dat bepaalde dat mensen in het buitenland zorg vergoed kunnen krijgen, zelfs zonder toestemming vooraf van hun verzekeraar. Sindsdien contracteren verzekeraars, vooral in de grensstreek, ook zorg in het buitenland. Volgens Cath gebeurt dat nog niet genoeg en zou ook een contract niet nodig hoeven zijn. In het najaar volgt een nieuwe uitspraak van het hof in een zaak over dit toestemmingsvereiste.