Machinefabriek Thole
begint weer bij nul

Alleen een paar geblakerde muren, verder is er van machinefabriek Thole weinig meer over. „Eigenlijk hebben we alleen de bedrijfsauto nog. Een medewerker had die gelukkig meegenomen, maar verder staat er niets meer”, vertelt Joop Harms, het hoofd van de buitendienst. „Machines, papieren, adressenbestanden, computers, materialen, alles is weg. Ons bedrijf is compleet uitgemergeld.”

Thole heeft zich gespecialiseerd in de productie van parkeersystemen zoals slagbomen en voorzieningen voor parkeerkelders. De onderneming is al meer dan honderd jaar oud, maar zaterdag werd zij ineens door buurman SE Fireworks van de kaart geveegd. „Het pand stond pal naast de vuurwerkopslagplaats. De brandhaard was precies bij ons achter.”

Kleine stappen
Ondanks de catastrofe gaat Thole door. Maar dat valt niet mee, gezien de enorme schade. „We moeten weer bij nul beginnen”, aldus Harms.

Gistermorgen kwamen de dertig werknemers bij elkaar om te overleggen. Inmiddels is er een crisisteam gevormd. „Iedereen is nu druk bezig de verloren informatie weer snel boven water te krijgen. Gegevens over orders, leveranciers, betalingen, voorraden, machines, et cetera. Ook moeten de klanten worden geïnformeerd”, zegt het hoofd van de buitendienst.

Iedereen bij Thole zet de schouders eronder. Vanaf vandaag heeft het bedrijf weer een eigen telefoon. „We gaan met kleine stappen aan de gang. We moeten maar afwachten hoe het gaat lopen.”

Ondanks de enorme problemen waarmee het bedrijf ineens is geconfronteerd, staat dit bij Harms toch niet centraal. „Het allerbelangrijkste zijn de slachtoffers. Bij ons gaat het gelukkig alleen om materiële schade, maar daar komen we hopelijk wel goed doorheen.”

De omvang van de schade is moeilijk in te schatten. Harms: „We hebben de verzekeringen geïnformeerd; verder moeten we afwachten. Voor ons is het van belang dat we eerst vervangende bedrijfsruimte krijgen, zodat we weer snel aan de slag kunnen.”

Alternatieve locaties
De schade bij het bedrijfsleven in het getroffen gebied is groot. De Kamer van Koophandel in Enschede maakte gisteren bekend dat enige tientallen ondernemingen met de grond gelijk zijn gemaakt. Verder hebben ongeveer 200 bedrijven binnen de eerste ring ernstige schade opgelopen. Vijfhonderd bedrijven in de tweede ring zijn in lichtere mate getroffen.

In het rampgebied zaten vooral veel kleinere bedrijven. „Het merendeel van de ondernemers zit in de detailhandel”, aldus directeur W. van Ingen van de Kamer van Koophandel. Bierbrouwerij Grolsch is het grootste bedrijf dat enorme schade opliep door de explosie.

De Kamer van Koophandel wil vooral als intermediair optreden voor de ondernemers. Van Ingen: „Veel slachtoffers zullen door de bomen het bos niet meer zien. Wij willen ze de weg wijzen. Daarbij werken wij nauw samen met de ondernemersorganisatie MKB-Nederland, vakbonden en andere organisaties.”

De Kamer van Koophandel heeft een helpdesk waar gedupeerde ondernemers met vragen terechtkunnen. Het gratis telefoonnummer is: 0800-0235328. Veel ondernemers hebben zich nog niet gemeld, maar Van Ingen verwacht dat het drukker wordt. Gistermiddag konden mensen uit de buitenste ring voor het eerst hun zaak inspecteren. Velen kampen met vooral glasschade. Voor bedrijven in de binnenste ring wordt samen met makelaars naar alternatieve locaties gezocht.

Hoe groot de schade ongeveer is, valt volgens directeur Van Ingen nog niet in te schatten. „De ondernemers zullen zich de komende tijd bij ons melden. Nu weten zij zelf nog nauwelijks hoe hun zaak erbij staat. Wij willen in ieder geval voorkomen dat bedrijven door deze ramp failliet worden verklaard.”

De regioraad Twente van MKB-Nederland heeft gisteravond besloten onder meer juristen ter beschikking te stellen aan gedupeerde ondernemers en bekijkt of zij geld kunnen lenen. De regioraad werkt samen met het Inspraak Orgaan Turken in Enschede, zodat allochtone ondernemers goed kunnen worden geholpen.

Brouwerijstraat
De grootste onderneming in de verwoeste woonwijk is Grolsch. De ravage in de Brouwerijstraat is enorm. Het complex ligt op minder dan een steenworp afstand van de geëxplodeerde vuurwerkopslagplaats. Van een afstand lijken de gebouwen fier overeind te staan. De werkelijkheid is anders. Aan de voorzijde is een gevel ingestort, terwijl de stalen spanten van de gevelconstructie blootliggen. De krachtige explosies hebben wanden ontzet, waarna een uitslaande brand z'n verwoestende werk heeft gedaan. „De schade bedraagt enkele tientallen miljoenen guldens”, schat Grolsch-woordvoerder C. Dubbeldam.

In ieder geval staat de brouwerij de komende weken droog. In het magazijn stonden vrachtwagens met daarin een voorraad bier voor vijf dagen. „We zoeken momenteel vervangende capaciteit bij onze vestiging in Groenlo en bij andere brouwerijen”, aldus de woordvoerder. Collega-brouwers zoals Heineken, Interbrew en Bavaria hebben spontaan hulp aangeboden.

De brouwerij in Enschede wordt volledig hersteld. De vestiging zou verhuizen naar Boekelo, maar het nieuwe pand is pas in 2005 klaar. De brouwer heeft inmiddels twee giften gekregen voor de wederopbouw. Maar voorlopig zitten zo'n 500 medewerkers werkeloos thuis. Honderd anderen kunnen direct aan de slag bij de vestiging in Groenlo, waar Grolsch de productie opvoert. De rest moet wachten tot de brouwerij weer draait.