Oorlog om de benzineplas

Tanken bij Tango zou op echtscheidingen uitlopen. Een ouder echtpaar uit Nijmegen hakketakt heftig over de manier waarop het pinpasje in de betaalgleuf moet. De kassa geeft geen krimp. „Nee Jan, hij moet andersom.” Nukkig draait Jan het pasje om. Hoopvol blikt de bejaarde baas naar het uiteinde van de benzineslang. Geen drup. Het lcd-schermpje handhaaft z'n weigering. „Betaalfout.” Het geduld van Jan is op. „Ik probeer het nog één keer”, bijt hij zijn vrouw geïrriteerd toe. Het ritueel herhaalt zich. Jan duwt, Jan trekt, Jan sputtert, maar de pomp is onverbiddelijk.

Op het moment dat de kassapomp zijn pasje eindelijk accepteert, heeft de Nijmegenaar z'n betaalmiddel alweer uit het apparaat geritst. Ook niet goed. Vervolgens vergeet Jan van schrik een cijfer van z'n pincode in te toetsen. Jan staat op springen. Een cursus ”Onbemand tanken” kan hier geen kwaad. Zes pogingen later hapt Tango toe. De euro loodvrij verdwijnt kolkend in de brandstoftank.

Jan grijnst wat ongemakkelijk. „Ik tankte altijd in Duitsland. Met 26 kilometer ben je vanuit Nijmegen heen en terug. 't Is daar een kwartje op een liter goedkoper.” Hij wijst naar de kofferbak. „Ik sloeg altijd voor een maand in. M'n gewone tank, plus een stuk of wat jerrycans.” Sinds de komst van het onbemande tankstation aan de Hatertseweg zijn de ritten naar de grens afgeschaft. „Het loont niet meer.”

Prijzenoorlog
De opening van het eerste onbemande tankstation in Nijmegen is niet onopgemerkt gebleven. De komst van het prijsvechtertje heeft in de regio een ware benzineoorlog ontketend. Concurrenten beantwoorden de structurele korting van Tango (spreek uit: tengo, 17 cent op euro, loodvrij en super, 13 cent op diesel) met prijsverlagingen tot 30 cent onder de 'normale' prijs. Op dit moment, enkele weken na de officiële opening, is de prijzenslag gestabiliseerd op een niveau van 15 cent onder het gangbare gemiddelde. Het verschil met Tango voor benzine is nog altijd 2 cent, maar de grote merken verstrekken zegeltjes. Daarmee is het verschil weer minder dan nihil.

Tango, voor 75 procent eigendom van oliemaatschappij Petroplus uit Rotterdam, richt zich op een stukje van de pakweg 11,5 miljard liter grote landelijke benzine- en dieselmarkt. Het concept van Tango, een samentrekking van tanken en go, is eenvoudig: tanken zonder poespas. Personeel en service ontbreken. Tango runt de tankstations op afstand. „Elke dag sturen wij een schoonmaakploeg. Met vijf camera's leggen we de activiteiten op film vast. In de toekomst moet een klant bovendien contact kunnen leggen met de controlekamer in Rotterdam”, legt managing-director Marc Schröder uit. Vanuit het hoofdkantoor in de havenstad wijzigt hij de prijzen op locatie.

Toekomst
De komst van Tango valt samen met het streven van de overheid om de markt van tankstations te liberaliseren. Niet alleen de grote jongens, ook de kleintjes moeten een kans krijgen. Binnenkort worden om die reden vijftig locaties langs de snelweg geveild, waarbij de grote maatschappijen buitenspel blijven. Tango richt zich echter vooral op de lokale, stedelijke markt. „Rijkswegen zijn voor ons minder interessant. Dáár is een shop vaak winstgevender dan het tankstation op zich.” Maar die shops ziet Schröder nou net niet zitten.

Dit jaar wil Tango, verspreid over het hele land, vijftien onbemande stations openen. Binnen vijf jaar moeten dat er honderd zijn. „Of vijftig”, reageert Schröder voorzichtig. „Of tachtig. Dat ligt eraan hoe groot de medewerking van gemeenten is.” Het benzinebedrijf verwacht het snelst te kunnen uitbreiden op bestaande tankstationlocaties, die door de aangescherpte milieueisen niet meer rendabel zijn te exploiteren. Tango heeft echter ook z'n oog laten vallen op bouwmarkten en wegrestaurants die hun aanbod willen vergroten. Na Nijmegen staan Lisserbroek/Hillegom, Oldenzaal, Zederik, Boxmeer en Zwolle boven aan het verlanglijstje.

De kortingen bij het nieuwe brandstofmerk gaan niet ten koste van de kwaliteit, benadrukt Schröder. „Onze brandstof komt uit dezelfde tank als de brandstof van Shell, Texaco of BP. De 17 cent korting die wij geven, is te danken aan het ontbreken van personeel.”

Geen gejuich
De landing van Tango in Nijmegen werd door collega's niet met gejuich begroet. Vier omliggende Texaco-stations reageerden met prijsverlagingen tot 30 cent onder de normale prijs. „Liggen wij niet wakker van. Ik moet er bijna om lachen”, zegt Schröder net iets te luchtig, want zodra de naam Texaco valt, windt de Tango-directeur zich op. „Dit is geen manier van doen. Ze maken de markt kapot. Dit riekt naar machtsvertoon. Wij willen slechts een miniem deel van de totale brandstofplas.”

Schröder moet toegeven dat zijn bedrijf is begonnen met de prijzenslag. „Maar kortingen van 30 cent hebben niets meer met eerlijke concurrentie te maken. Dit is puur een offensief van een hele grote oliemaatschappij met heel veel kapitaal richting een klein stationnetje. Kinderachtig. Een overtrokken reactie. Als Texaco zo doorgaat, moet je je afvragen of je niet moet stoppen met dit concept.”

De onbemande tankstationketen heeft daarom een klacht ingediend bij de 'kartelpolitie', de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). „Wij vermoeden dat de vier Texaco-stations, met verschillende ondernemingsvormen, onderlinge prijsafspraken hebben gemaakt om ons uit de markt te drukken. Waarom? Ze hebben toch ook een mooi product?”

Klanten reageren opgetogen op de komst van het prijsvechtertje. „Dit is goed voor de prijs”, zegt M. G. J. Bossmann uit Nijmegen. „De bestaande tankstations hebben jarenlang miljoenen Duitsland-subsidie van de overheid gekregen. Daarvan heb ik nooit iets teruggezien in de prijzen. Die hebben ze allemaal in eigen zak gestoken. Nu dit merk er is, kan het bij hen opeens ook goedkoper. Tango was de eerste. Dus ik tank Tango.”