„APK wordt klantgerichter”

Donderdagmorgen, rond de klok van negen. Spuij stuurt het grijze 205-je Magnum de Amersfoortse Berg op. Blokje om, om mogelijk verdachte geluiden te traceren. „Stukje rijden hoort bij de kleine beurt, niet bij de APK”, zegt hij. Aansluitend rijdt hij het autootje naar de eerste verdieping, de werkplaats. Zeven bruggen en een rembank, beneden nog twee werkplekken. Peugeot-dealer Bovee Amersfoort BV zit sinds dertig jaar aan de Berkenweg, hartje stad, maar straks op industrieterrein Isselt. Het bedrijfsoppervlak verdubbelt en dat is geen overbodige luxe. Want groeistad Amersfoort levert Bovee stijgende omzetten. Van de 2300 vaste klanten is 60 procent particulier en 40 procent zakelijk.

Spuij loopt vanaf z'n vijftiende in garages. „Prachtig vak.” Sinds drie jaar is Bovee z'n werkgever. Eerste monteur, lpg-technicus en leermeester: twee leerling-monteurs werken onder z'n toezicht. Binnen afzienbare tijd wordt hij chef werkplaats. Hij is een van de vier gecertificeerde APK-keurmeesters die het bedrijf telt op een tiental monteurs dat eigenlijk een twaalftal moet zijn. Maar de arbeidsmarkt is krap. Alles bij elkaar verdienen 24 mensen hun brood in het bedrijf.

Peugeot is een prettig merk om aan te sleutelen, vindt Spuij, al verschilt het per type: „De 306 is gemakkelijk, de 406 gaat redelijk, maar van de 405 word ik altijd behoorlijk kriegel.”

Viergasmeting
Geroutineerd werkt hij de APK-punten af. Linkerkoplamp wat naar beneden, achterruitenwisser iets bijbuigen. Keurmerk kentekenplaat is in orde. Dan achteruit de brug op. Geen haaltjes in de vijf gordels, stoelen staan vast. Maar de accu staat los. „Is een afkeur-APK.” De viergasmeting –sinds 1 januari '98 verplicht voor auto's vanaf 1 januari '93– is perfect: de CO-waarde tussen 2500 en 3200 toeren blijft ver onder het wettelijk maximum. Erop afkeuren zou nu niet kunnen, omdat het autootje uit 1991 stamt.

Brug omhoog. De onderkant openbaart de nodige gebreken. Stuurkogels zijn in orde, maar een aandrijfas is dat niet. „Een scheurtje in de hoes is al een afkeur-APK. Hier komt het vet eruit. Ruilas of een nieuwe: een honderdje of zes, schat ik.” Remleidingen: geen putcorrosie. Remslangen bij de wielen: wel haarscheurtjes maar geen wapening te zien. „Het ligt eraan hoever je ze buigt.” Zoiets kan een bespreekpunt zijn als de RDW, de voormalige Rijksdienst voor het Wegverkeer (nu zelfstandig) een steekproef doet. „Bovee zit in de beste categorie, dat betekent dat we minder steekproeven krijgen dan de 3 procent die de RDW wil halen.”

De uitlaat moet gasdicht zijn, maar vette roet lekt door het gat bij de aanhechting van de achterdemper. Weer een afkeurpunt. Duur autootje in onderhoud voor mensen die er maar net 6000 kilometer per jaar mee rijden. Want de autohistorie, in de computer opgeslagen, zegt dat de rechteras eerder al is vernieuwd. Spuij gaat naar de koffie en een ander klusje afwerken: de receptie moet eerst overleggen met de eigenaar.

Wantrouwen
Technisch bedrijfsleider P. Hagen van Bovee Amersfoort vertelt ondertussen waarom de APK-regels wel móésten worden aangescherpt. „Dat gebeurt vooral onder invloed van consumentenverhalen in de media. Over de grote verschillen tussen de diverse keuringsbedrijven. Onderzoeken door autovakbladen bevestigen die. Daaruit spreekt vaak een sfeer van wantrouwen ten opzichte van het garagebedrijf. De regels zijn nu vooral ter bescherming van de garages, de nieuwe APK is klantgerichter.”

Vaak gaat een keuring mee in de grote beurt, in dat geval gratis. Hangt zij aan een kleine beurt, dan kost zij half geld. Moet zij 'los' gebeuren, dan rekent Bovee het volle bedrag: 57,50 gulden, inclusief BTW. „Die prijs komt marktgericht tot stand en dekt ongeveer de helft van wat de keuring ons kost. In 1999 hielden we in voor- en najaar twee actiemaanden, met gratis APK op woensdag. Zo haal je klanten die niet bij jou zijn naar je toe. Niet dat er dan drommen voor de deur staan, hoor.” In tijden waarin hechte maatschappelijke verbanden en vaste contacten zeldzamer worden, moeten garages zich volop inspannen om de klantenkring bijeen te houden, zegt Hagen. „Dat is extra moeilijk als je bedenkt dat een auto steeds minder onderhoud vergt.”

Doel van de periodieke autokeuring is de auto „veilig op de weg te houden”, zegt hij. „Wij hebben weinig meningsverschillen met de RDW.” Wat hem dwarszit, is dat verzekeringsmaatschappijen steeds meer de stelregel hanteren: „Niet APK-gekeurd, dan ook niet meer verzekerd”, terwijl ze verzuimen de consument duidelijk te wijzen op dat hachelijke feit. „Het zou in koeienletters op de polis moeten staan.”

Aanbevelingen
Een sterk punt van de APK-verbeterronde vindt Hagen de verplicht in te vullen aanbevelingen voor aankomende reparaties. „Wij doen dat nu soms vrijwillig, maar het is goed dat alle bedrijven dat straks moeten doen.” Ook het afmelden van afgekeurde auto's –nieuw, daarmee komen ze in aanmerking voor een steekproef– vindt hij een verbetering. Dat een groep, vooral zelfstandige keurmeesters, zich verzet tegen de wijzigingen, vindt hij niet vreemd. „Elk nieuw systeem roept weerstand op. Je moet er altijd even doorheen bijten. Nieuwe dingen moeten wennen, maar het is prima dat iedereen gedwongen wordt de klant meer uit te leggen. Dat weerlegt gelijk de aantijgingen over de zogenaamde „tijdens de keuring aangebrachte storingen” uit die consumentenverhalen.”

Twaalf uur. Pieter Spuij trekt zijn plastic werkhandschoenen uit. „Vet van een aandrijfas krijg je niet van je handen.” Op het fiat van de eigenaar verving hij as en achterdemper. De accu staat weer onwrikbaar op z'n plaats. Tijd om af te melden. De nieuwe regel dat er maar drie auto's per uur mogen worden afgemeld, vindt Spuij redelijk. „Op piektijden, aan het eind van de middag, is er vaak moeilijk door te komen. Met deze maatregel spreid je het afmelden over de hele dag.”

De internetverbinding geeft geen oponthoud. Elke keurmeester heeft vanaf 1 maart een persoonlijke pincode, waarmee zijn individuele verrichtingen vastliggen en niet langer alleen die van het bedrijf in het algemeen. Spuij tikt de meldcodes in: 501, 303 en 306; vooras, demper en accu. Het antwoord van de RDW-computer toont geen wachttijd: geen steekproef dus. „Op het aantal proeven valt geen peil te trekken”, zegt Spuij. „Maar we keuren hier zo dat we van een RDW-controleur weinig hebben te vrezen.”