Goliaths wapenrusting realistisch beschreven?

Voor diverse hedendaagse Bijbeluitleggers is het twijfelachtig of David ooit met Goliath gevochten heeft, en ze vermoeden dat dit verhaal moet bijdragen aan de legitimatie van het latere koningschap van de herdersjongen. In dat geval is Goliath expres reusachtig afgeschilderd om David des te beter tot uiting te laten komen. En ook zou de beschreven wapenrusting een wonderlijke mix zijn van wapens die in deze periode en in later eeuwen gebruikt werden.

Nu is het voor ons niet mogelijk de historiciteit van de tweekamp in Socho aan te tonen. Ik wil echter wel enige zaken vanuit de archeologie naar voren brengen.

Volgens Amos 9:7 komen de Filistijnen uit Kaftor: gebieden in de Middellandse Zee, zoals delen van Griekenland en het eiland Kreta. De Filistijnen behoren bij de Zeevolken die voet aan wal kregen in Israël, maar een andere cultuur hadden. Opvallend is dat Goliath voorstelt dat één strijder van de Israëlieten het tegen hem opneemt. Deze strijdmethode was onbekend in Israël, maar in de Griekse traditie wel aanwezig.

Goliath had een helm, beenbeschermers en een schild van koper. Omdat zuiver koper vrij zacht is, zal brons bedoeld zijn, dat veel harder is door de toevoeging van tin. Ook in Griekse graven zijn bronzen voorwerpen van strijders gevonden, zoals helmen. Het geschubde pantser was een meesterwerk van smeedkunst, omdat het niet te zwaar mocht zijn en de bewegingen van de strijder niet mocht hinderen. Toch weegt het geschubde harnas meer dan vijftig kilo. Het wapen dat Goliath op zijn schouders droeg, was waarschijnlijk een sikkelzwaard. Een schild of werpspies, zoals diverse vertalingen hebben, is onwaarschijnlijk omdat die wapens daar niet gedragen werden.

Een opvallend wapen is de speer. De meeste vertalingen hebben „met een schacht als een weversboom”. De vraag rijst of het wapen een werpspies was of een lans om op korte afstand te vechten. Afbeeldingen van Griekse strijders laten zeer dunne werpspiesen zien, voorzien van een touw om de schacht gewikkeld, met een lus, om de speer extra ver weg te kunnen werpen. In dat geval is de zware punt van ruim zes kilo moeilijk te verklaren. Daarom ligt een (steek)lans meer voor de hand. Terwijl in de tijd van Saul de meeste voorwerpen van brons gemaakt werden, is de punt van de speer van ijzer.

De aanblik van een zo bewapende strijder is voor de Israëlieten overweldigend. Daarbij komt ook nog zijn reuzengestalte!

Jeffrey R. Zorn onderzocht de beschreven wapenrusting nauwkeurig en concludeert dat Goliath zeer waarschijnlijk een elitestrijder was van een Filistijnse strijdwagen. In het vaak warme klimaat hoefde hij niet te lopen met de loodzware uitrusting en zijn wapens waren vooral bedoeld voor het gevecht op korte afstand. De term ”de man van tussen”, vaak weergegeven met ”kampvechter”, slaat waarschijnlijk op de middelste van drie mannen op de strijdwagen, tussen de wagenmenner en de schilddrager (geen wapendrager). Een tweekamp was echter alleen op de grond mogelijk.

Zorn laat zien dat de wapenrusting goed past bij de Filistijnen in de elfde eeuw voor Christus. Deels zijn de wapens van Griekse (Myceense) oorsprong, maar er zijn ook aanpassingen aan Hethitische gebruiken. Ook de vermelding van veel brons en een enkel ijzeren voorwerp past in deze tijd.

David blijft buiten het bereik van de speer, door van grotere afstand Goliath met een steen uit zijn slinger te raken. Hij staat in de traditie van de Benjaminieten, die zeer bedreven slingeraars waren en zeer nauwkeurig een doel konden raken.

Al deze bijzonderheden passen goed in de tijd van Saul en David. Het is begrijpelijk dat geen enkele Israëliet het tegen zo’n vijand op durfde te nemen. Met Gods hulp behaalde David echter de overwinning.

De auteur doceert Oude Testament aan de ETF in Leuven en de CHE in Ede en is eindredacteur Studiebijbel Oude Testament. Weerwoord gaat in op vragen over het christelijk geloof.

Goliaths wapenrusting realistisch beschreven?

Opinie

RD.nl in uw mailbox?