EU, volg VS en erken Golan als Israëlisch gebied

De schoonheid van het bijzondere bergplateau dat oprijst vanuit het meer van Tiberias, en zich langzaam optrekt tot aan de besneeuwde toppen van de Hermon, is voor niemand die het gebied bezoekt te herkennen als ‘bezet’. Een landschap van zwarte rotsen, groene weiden, wijngaarden, velden vol tarwe en aardappels, mangobomen, metershoge watervallen tussen bergkliffen, en in de vallei tussen Galilea en de Golan de schoonheid van de kolkende Jordaan. Ook civiele aanwezigheid is er volop. Het stadje Qasrin is het levendige centrum van het betwiste gebied, met de historische opgravingen als bewijs van vroege Joodse aanwezigheid. Enkele tientallen legerbases opereren vanuit het gebied tussen de kibboetsen en de industrie.

Ook van de Syrisch-Arabische aanwezigheid is veel overgebleven. De typische Druzendorpjes met een karakteristieke Arabische chaos lijken een andere wereld in de geordende rust van de Golan.

Kapotgeschoten dorpjes en oude tanks fungeren als stille getuigen van vreselijke oorlogstaferelen. Kilometers berm met borden ”Dangerous mines” waarschuwen voor het betreden van gevaarlijke gebieden. Tientallen herdenkingsplaatsen voor gesneuvelde militairen herinneren op de Golan aan de oorlogen van 1967 en 1973.

Hoewel annexatie van de Westelijke Jordaanoever voor meer dan de helft van de Israëli’s problematisch is, geldt dit allerminst voor de Golanhoogvlakte. De volledige inlijving van dit gebied als Israëlisch territoir is niet alleen essentieel vanwege zijn natuurlijke bronnen, zoals het smeltwater van de Hermon, dat via de Jordaan Israëlische akkers bevloeit. Zeker zo belangrijk zijn de Israëlische veiligheidszorgen. Door Hezbollah als directe bedreiging (zeer actief in zowel Zuid-Libanon als Syrië) en de Iraanse invloed in het gebied is de aanwezigheid van Israëls leger en veiligheidsdiensten op de Golan een primaire vereiste.

Absurd

De vraag of Israël de Golan zou moeten opgeven, in plaats van een ruiterlijke erkenning van Israëls soevereiniteit over het gebied, is vanuit de gegeven situatie ter plaatse dan ook absurd en onrealistisch. Wie bovendien de historische waarde van het gebied kent als Bazans hoge berg (daar zingen Psalm 22 en Psalm 68 van), als de woonplaats van de stammen Dan en Manasse en als de vrijplaats van toevlucht voor heel het Israëlische volk, begrijpt de waarde van het gebied voor het Joodse volk.

Ook vanuit de diaspora zijn er al tijdens de Ottomaanse periode Europese Joden geweest die, vanuit het zionistische gedachtegoed, grote stukken land op de Golan kochten. Zo ook Lord Rotschild, die maar liefst 150.000 hectare land verkreeg. Voordat de Fransen als koloniale macht de Golan aan de Syriërs overdroegen, waren er al zo’n twaalf permanente Joodse nederzettingen. De Zesdaagse Oorlog in 1967 deed het land uiteindelijk in Joodse handen vallen, na verder terugdringen van het Syrische leger.

Teleurstellend

De Europese en ook Nederlandse afwijzing van Trumps Golanbesluit is ronduit teleurstellend. Deze negatieve opstelling wordt onderbouwd door een verwijzing naar internationale wetgeving, volgens welke grondgebied dat werd verkregen in een oorlog nooit als eigendom kan worden beschouwd. Israël brengt als tegenargument in dat internationale afspraken een duidelijke grenslijn, vrij van directe geweldsdreiging, voorschrijven.

In dit specifieke geval wordt daarnaast een ander groot hiaat in het internationaal recht vergeten, namelijk het argument van de verjaring van annexatie en intensieve cultivering. Na de Frans/Britse koloniale periode in het Midden-Oosten, tussen de twee wereldoorlogen van de twintigste eeuw, heeft Syrië de Westelijke Golan slechts 21 jaar in handen gehad. Sinds 1967 heeft Israël de Golan onder beheer. Al 52 jaar!

In plaats van verder aanmodderen met een status quo in het gebied, inclusief de langdurige aanwezigheid van VN-militairen die op een naleving van een wapenstilstand moeten toezien, zal duidelijkheid over het lot van de Golan de regio wellicht ook meer stabiliteit verschaffen.

Dreiging

Het zou naïef zijn om te denken dat de prijs voor vrede met Syrië alleen maar afhangt van het teruggeven van de Golan in handen van het totaal onbetrouwbare en instabiele Syrische regime, waarbij ook de grote dreiging van Iraanse militaire aanwezigheid over de grens meespeelt. In de huidige omstandigheden zullen er geen Druzen meer zijn die bij Syrië zouden willen horen. Noch zou het toeschrijven van de Golan aan Syrië de relatie tussen de rest van de Arabische wereld en Iran verbeteren.

Met deze argumenten zullen Europa en de rest van de wereld daarom wel degelijk een erkenning van de Golan als Israëlisch grondgebied kunnen verdedigen. Het wordt hoog tijd dat Brussel en Den Haag dat gaan inzien.

Bas Belder is vice-voorzitter Israëldelegatie Europees Parlement; Esther Grisnich is politiek adviseur voor Israël en de Palestijnse gebieden.

EU, volg VS en erken Golan als Israëlisch gebied

Opinie

RD.nl in uw mailbox?