Fakenieuws maakt het coronanieuws alleen maar erger

Als het gaat om het nieuws over de coronapandemie doet zich een merkwaardige paradox voor. Aan de ene kant treedt er bij mensen een zekere moeheid op. „Alweer coronanieuws. Is er nu niks anders te melden?”

Tegelijk blijkt er een enorme honger te zijn naar het nieuws over de ziekte en vooral over de bestrijding ervan. Elke letter wordt gelezen; elk bericht van alle kanten bekeken en becommentarieerd. Dat gebeurt ook niet zelden door dezelfde mensen die zeggen moe van het grote nieuwsaanbod te zijn. Ook die leeshonger is verklaarbaar. Iedereen hunkert naar berichten dat de ziekte op zijn retour is.

Naast het nieuwsaanbod van de officiële media zijn er nog veel meer berichten, impressies en meningen te lezen via de sociale media. Alleen al in het Nederlandse taalgebied zijn er honderdduizenden die via Twitter en Facebook of op hun weblog hun ‘nieuwsberichten’ doorgeven. Soms zijn dat harde feiten, vaker zijn het eigen interpretaties van feiten of cijfers en meestal zijn het eigenzinnige of zelfs onzinnige meningen over beleid of over ontwikkelingen.

Met dat laatste is op zichzelf niks mis. Iedereen heeft recht op een eigen mening of visie. En toch schuilt daar wel het gevaar in dat de particuliere mening van een ‘toevallige’ voorbijganger op de digitale snelweg dezelfde autoriteit krijgt als de visie van een echte deskundige.

Hoeveel Nederlanders geven bijvoorbeeld niet hun mening ten beste over de koers van het kabinet bij de aanpak van de coronacrisis? Dat burgers daar een opvatting over hebben, ligt voor de hand. Dat die in een aantal gevallen afwijkt van de visie van de regering, kan heel goed. Maar het wordt problematisch als die opvattingen verlammend gaan werken op de uitvoering van het beleid.

Erger is nog wanneer door dubieuze bedrijven of organisaties nieuws wordt verspreid dat echt niet klopt. Soms geven deze berichten bijvoorbeeld hoop op de snelle komst van een medicijn. Terwijl iedereen weet dat het nog maanden of zelfs jaren kan duren. Dat is pure misleiding.

Een aparte categorie is de merkwaardige mix tussen feit en fictie als het gaat om de situatie van patiënten. Er lijkt bij meelevende mensen soms sprake te zijn van een ontembare drang tot dramatiseren. Op die manier zijn patiënten in het geruchtencircuit soms zelfs al overleden verklaard terwijl zij juist aan de beterende hand zijn. Dit fakenieuws, dat ook in kerkelijke kringen rondgaat, komt voort uit sensatiezucht die de crisis alleen maar erger maakt. Daarom is het plicht zich daartegen krachtig te keren.

Fakenieuws maakt het coronanieuws alleen maar erger

Opinie

RD.nl in uw mailbox?