Debat rond machtsoverdracht VS beschamend én angstaanjagend

Feitelijk klopt dat antwoord natuurlijk. En het kan moeilijk van een politicus worden verwacht dat hij al te veel speculeert over de wijze waarop zijn politieke ondergang zal worden afgehandeld. Zeker in campagnetijd, met nog krap zes weken te gaan tot de stembusgang.

Tegelijkertijd moet het antwoord van Trump wél in zijn context worden gezien. Die is tweeërlei, afhankelijk van de positie die je ten aanzien van deze Amerikaanse president inneemt. Enerzijds kan dit worden beschouwd als de zoveelste poging van linkse media om Trump een uitspraak te ontlokken die zij kunnen toevoegen aan hun lange zwarte lijst van verdachtmakingen van een in hun ogen veel te behoudend staatshoofd. Niet voor niets schreef de New York Times woensdag –in een ogenschijnlijk feitelijk nieuwsverslag– dat de president „de mogelijkheid afwees om een vreedzame machtsoverdracht te ondersteunen” en „een kans miste om op te roepen tot een kalm en ordelijk electoraal proces.”

Anderzijds is het nogal merkwaardig dat er kennelijk in de Verenigde Staten een debat moet worden gevoerd over de vraag of de verliezer van de verkiezingen de uitslag wel zal accepteren en of er van een vreedzame machtsoverdracht sprake kan zijn. Juist in een land dat zich erop beroemt de meest democratische staat ter wereld te zijn, is dat een even beschamende als angstaanjagende discussie.

Natuurlijk is de situatie momenteel gecompliceerd. Door corona moet een recordaantal Amerikanen zijn stem via de post uitbrengen. Dat vertraagt in elk geval het tellen van de stemmen en wakkert de vrees voor fraude en allerlei vormen van nepnieuws aan. Mocht de uitslag inderdaad worden betwist –dat gebeurde in 2000 ook– dan zal uiteindelijk het hooggerechtshof de doorslag moeten geven. Daar is door het overlijden van opperrechter Ruth Bader Ginsburg momenteel een zetel vacant, zodat de stemmen zouden kunnen staken. Reden te meer voor Trump om aan te dringen op de spoedige benoeming van een vervanger.

Toch had Trump veel kou uit de lucht kunnen halen door woensdag klip en klaar te verklaren dat hij uiteraard de democratische keuze van het volk zal respecteren. En dat het fundament van de Amerikaanse rechtsstaat elke discussie over een vreedzame machtsoverdracht volstrekt overbodig maakt.

In plaats daarvan zaait hij met zijn uitspraken nog meer twijfel over de legitimiteit van de stembusgang en versterkt hij zijn eerdere beweringen dat zijn tegenstanders de strijd alleen met „gemanipuleerde verkiezingen” kunnen winnen.

Debat rond machtsoverdracht VS beschamend én angstaanjagend

Opinie

RD.nl in uw mailbox?