Bij het kruis kan men alleen maar zwijgen

Protestanten zullen zich hierover wellicht verheugen. Het mag dan ruim 450 jaar na de Beeldenstorm zijn, maar rooms-katholieken komen dan toch eindelijk tot het inzicht dat de Bijbel gebiedt om zich voor beeldendienst te wachten. Mooie opruiming dus.

Toch is dat te vroeg gejuicht. De grote schoonmaak heeft in het algemeen niets te maken met een bekering van het roomse bijgeloof tot het protestantisme. Eerder is er sprake van een verdere verwijdering van het gedachtegoed van de hervorming en van het kruisevangelie.

Mensen die hun crucifix van de hand doen, hebben doorgaans afscheid genomen van het christelijk geloof. Het kruis zegt hen niets meer. Vandaar dat ze het voor een habbekrats of desgewenst gratis van de hand doen.

Niet alleen in de rooms-katholieke wereld is er sprake van een veronachtzaming van het kruisevangelie; ook in de protestantse. Het is deze dagen precies zestig jaar geleden dat de vrijzinnig hervormde theoloog Pieter Smit de christelijke verzoeningsleer op de hak nam. Rond Goede Vrijdag 1959 zei hij: „Het is ook mijn eer te na, dat iemand voor míjn schuld zou moeten boeten. Ik wens te stáán voor de gevolgen van mijn eigen daden. En geef dan wat Paulus betreft mijn portie maar aan Fikkie.” Later volgden theologen als Kuitert en Wiersinga hem. De verzoening door voldoening door de kruisdood van Jezus Christus was voor hen een gepasseerd station.

Orthodox protestantse christenen zullen direct zeggen dat ze deze afwijzing van het kruisevangelie een grove schending van de Bijbelse boodschap vinden. Zij belijden met het Apostolicum dat Jezus Christus geleden heeft onder Pontius Pilatus, is gekruisigd, gestorven en begraven, nedergedaald ter helle.

Op deze vrijdag, Goede Vrijdag, wordt bij het lijden en sterven van de Heiland stilgestaan. Ja, vooral dat laatste: stil-staan. Wie dat echt doet, zal niet alleen pas op de plaats maken, maar ook zwijgen. Luther zei: „Gott von Gott verlassen – wer kann das fassen!”: „God van God verlaten – wie kan het vatten!” Dat is voor mensen onbegrijpelijk en onbestaanbaar. Maar Jezus Christus deed dat voor Zijn vijanden. Om met Zijn dood zondaren het leven te geven.

De klemmende vraag van Goede Vrijdag is: belijden we dit met de kerk van alle eeuwen met de mond of geloven we het met het hart? Wie dat laatste niet doet, is geen haar beter dan rooms-katholieken die het kruis van de hand doen of moderne theologen die het kruisevangelie afwijzen.

Daarom moet het gebed zijn: Leer ons Uw lijden recht betrachten.

Bij het kruis kan men alleen maar zwijgen

Opinie

RD.nl in uw mailbox?