Lefébure-Wély: decadent, of de moeite waard?

Op 31 december is het 150 jaar geleden –zijn sterven wordt ook wel gedateerd op 1 januari 1870– dat de in Parijs geboren organist en componist Louis-James-Alfred Lefébure-Wély overleed. Hij werd slechts 52 jaar.

Deze populaire organist, die in 1817 in Parijs geboren werd en opgroeide in een muzikaal gezin, werd in Frankrijk op handen gedragen. Hij speelde het ene na het andere orgel van Cavaillé-Coll in met de meest potsierlijke improvisaties. Met marsen, polka’s, regen- en onweersbuien presenteerde hij de Cavaillé-Coll van de Parijse La Madeleine.

Lefébure-Wély verwierf de orgelbank van de La Madeleine en de Notre-Dame na eerder gediend te hebben aan de Saint-Roche, waar Cavaillé-Coll het orgel van Cliquot restaureerde. Toen Cavaillé-Coll kennismaakte met de speelstijl van de Belgische componist Jacques-Nicolas Lemmens verbleekte de ster van Lefébure-Wély gaandeweg. Dat deze niet deelnam aan de inauguraties van de belangrijke instrumenten van Cavaillé-Coll in de Saint-Sulpice en de Notre-Dame is veelzeggend. Cavaillé-Coll heeft zelfs geprobeerd de benoeming van Lefébure-Wély bij de Saint-Sulpice te dwarsbomen ten gunste van Lemmens, maar de kerkelijke overheid benoemde toch Lefébure-Wély.

Een van de beroemdste orgelcomposities van deze componist is de Boléro de Concert. Zijn meest belangrijke werk is de collectie ”L’Organiste Moderne”. Verder componeerde hij talloze stukken voor piano en harmonium.

Met de successen waarmee Lefébure-Wély in Frankrijk roem verwierf, heeft hij in Nederland geen beste postume reputatie verworven. Lange tijd stond hij te boek als een decadent orgelcomponist. Toch weten sommigen het moois dat de man ook heeft nagelaten op waarde te schatten, door deze stukken op concerten te programmeren of er zelfs cd’s mee te vullen.

De Belg Joris Verdin werpt zich al jaren op als pleitbezorger van wat Lefébure-Wély heeft nagelaten. Volgens hem doen we deze Franse componist tekort door hem weg te zetten als een halve charlatan die met goedkoop effectbejag successen wilde behalen. Vandaar dat Verdin in 2007 een cd vulde met onder andere de ”Six Grands Offertoires” en de ”Meditaciones religiosas” van Lefébure-Wély. Ook de Haagse organist Ben van Oosten schaamt zich niet voor Lefébure-Wély. Volgens hem leverde deze geen knoeiwerk. Een cd uit 2004 met composities van de Fransman noemde Van Oosten „een leuk tussendoortje.” Jawel, ook met de Sortie in Es-Dur. Mooi gespeeld, zonder effectbejag. Zo kan het dus ook! „Als je te grof met Lefébure-Wély omspringt, klinkt het echt banaal en niet om aan te horen”, aldus Van Oosten in 2004 in het Reformatorisch Dagblad.

Lefébure-Wély: decadent, of de moeite waard?

Muziek

RD.nl in uw mailbox?