Directeur Space Expo Noordwijk: Armstrong vertelde dat de maan naar houtskool stinkt

Space Expo grijpt de herdenking van de Apollo 11-missie aan om flink uit te pakken met de tentoonstelling ” 50 jaar maanlanding ”, vertelt directeur Rob van den Berg. „De hele zomervakantie rijdt onze spaceshuttlebus drie keer per dag naar ruimtevaartonderzoeksinstituut Estec. Daar kunnen bezoekers snuffelen aan het ruimtevaartprogramma van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.”

Wat is er bijzonder aan de tentoonstelling ”50 jaar maanlanding”?

„Iedereen die in 1969 is geboren mag gratis naar binnen. De 55-plussers van nu hebben de maanlanding live meegemaakt. Ik werd als 5-jarig jongetje midden in de nacht uit bed gehaald. Ik wist toen niet wat ik zag op de tv: er liepen zomaar mensen op de maan. Daar begon mijn fascinatie voor de ruimtevaart.”

Op wie richt Space Expo zich verder met de tentoonstelling?

„Met name op gezinnen met kinderen. Zij gaan straks de volgende maanlandingen meemaken.” Van den Berg wijst in het museum op een hellingbaan. Een jongetje zit op een stoeltje en zet zich af, waardoor hij omhoogschiet langs de baan. Op een scherm ziet het jochie zichzelf omhoogspringen op het maanoppervlak. „Zo laten we hen ervaren hoe het is om op de maan te lopen. Verder kunnen de kleinsten hun eigen maanlanding tekenen en inkleuren. En natuurlijk kunnen ze een heleboel interessante voorwerpen bekijken.”

Zoals?

De directeur loopt naar een hoek waar een gedetailleerd nagebouwde replica staat van de Apollo 11-maanlander, op ware grootte. De astronauten zijn er –met Amerikaanse vlag– zonet uitgestapt. „Die lander bestaat niet meer. Het onderste deel staat nog op de maan en het bovenste deel is na de terugkeer in de commando- en servicemodule afgestoten en te pletter gevallen op de maan.”

Ontzagwekkend zijn de Saturnus V-draagraketten, die de maanmissies in de ruimte brachten. Het waren de grootste raketten die ooit zijn gebouwd: even lang als de Utrechtse Domtoren en 3000 ton zwaar. Een schaalmodel van de Amerikaanse raket zet een model van de Europese Arianeraket –toch ook geen kleine jongen– volledig in de schaduw.

In een andere vitrine liggen de originele ruimtecamera’s waarmee de Apollo 15- en 16-missies opnamen hebben gemaakt van de maan. „Die zijn enig in hun soort, al zijn deze niet op de maan geweest. De echte zijn verbrand in de aardse atmosfeer. Dit zijn de prototypes. De enige ter wereld.”

Ook toont Space Expo de maansteen die in 1972 werd opgeraapt door de laatste man op de maan, Gene Cernan. Een ruw brok grijs-gele steen met een doorsnede van zo’n 4 centimeter. „Dit is dus een van de laatste maanstenen geweest die een mens heeft opgeraapt”, stelt Van den Berg. De originele gereedschappen waarmee astronauten oefenden om maanstenen op te scheppen, maken bijna tastbaar hoe de astronauten aan het werk waren.

Een herinnering aan de bijna-rampmissie Apollo 13 ligt er ook: de witte ruimteoverall van piloot Fred Haise. „Tja, nummer 13. Deze missie is bekend van de noodmelding ”Houston, we have a problem”. Een van de zuurstofflessen van de maanlander was ontploft. De bemanning liep daardoor rechtstreeks gevaar om te stikken”, weet Van den Berg. „Deze missie is dan ook nooit op de maan geland, maar wel veilig naar de aarde teruggekeerd.”

Uniek is ook de replica van het beeldje ”The fallen astronaut” van de 93-jarige Belgische kunstenaar Paul van Hoeydonk, vertelt Van den Berg. „Het aluminium beeldje is 10 centimeter groot. Het origineel is samen met een plaquette met de namen van omgekomen astronauten op de maan achtergelaten door de bemanning van de Apollo 15-missie.”

Welke voorwerpen had u ook nog willen tentoonstellen?

„We hadden hier originele maanlaarzen. Maar de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA wilde die helaas weer terug.”

Waarvoor hebt u veel moeite moeten doen?

Van den Berg glimlacht. „Neil Armstrong zou naar Den Haag komen om een lezing te geven. Ik wilde per se zijn handtekening hebben. Die zijn nogal zeldzaam; op veilingen brengen ze duizenden euro’s op. Dus ik nodigde hem uit om naar Noordwijk te komen. Daar had hij echter geen tijd voor. Ik dacht toen: dit is mijn enige kans om zijn krabbel te bemachtigen. Ik huurde inderhaast een bestelbus, laadde de vierpotige tafel met het tafelblad vol handtekeningen van astronauten in en ben naar Den Haag gereden om die handtekening te krijgen. Van hem weet ik trouwens ook dat de maan naar houtskool stinkt.”

Hoe besteedt Space Expo aandacht aan de toekomst van de maanlandingen?

„We stellen heel bewust de intrigerende vragen van dit moment: gaat de mensheid terug naar de maan? Gaan we op de maan wonen? Ik kan alvast verklappen: dat gaan we allebei doen.”

Directeur Space Expo Noordwijk: Armstrong vertelde dat de maan naar houtskool stinkt

Wetenschap & techniek

RD.nl in uw mailbox?