Een open schuilplaats voor de buurt

Zelfs voor directe omwonenden is de Sebastiaanschool nauwelijks meer te herkennen. Zes jaar geleden trokken de leerkrachten en leerlingen naar een andere locatie, waarna de verpaupering toesloeg. Om het pand in een Apeldoornse volksbuurt toch nog een functie te geven, bracht de gemeente er Stichting Derdehands, de voedselbank en de kledingbank in onder. Zwervers en daklozen brachten er soms de nacht door.

Jurrien ten Brinke (36), relatiemanager bij stichting Compassion, zag de aftakeling van de oude school met lede ogen aan. Hij wist er een betere bestemming voor. Net als echtgenote Janet (38), van origine ic-verpleegkundige, had hij het verlangen om zijn leven op een andere wijze in te richten. „We hebben jarenlang met veel plezier jeugdwerk gedaan in de hervormd-gereformeerde Eben-Haëzerkerk, maar we wilden meer.”

Aan dat ”meer” probeerden ze in hun vorige woning al invulling te geven. „Eén tot twee keer per week klopten verslaafden bij ons aan. Soms hingen ze stoned in een stoel. Met kleine kinderen erbij denk je dan: kan dit wel? In de loop der jaren kregen we steeds meer volk over de vloer. Zwervers, mensen met huwelijksproblemen, vluchtelingen.”

Bidden

Vooral Jurrien droomde over de aankoop van een oude boerderij, waarvan hij een honk voor alles en iedereen zou maken. „Om met die gasten het Evangelie te kunnen delen, op een creatieve manier. Dezelfde visie vonden we bij De Basis, een jonge evangelische gemeente in Apeldoorn. Daar hebben we ons bij aangesloten.”

Onderweg naar zijn werk fietste hij steevast langs de Sebastiaanschool. „Ik bad regelmatig voor de moeders en de kindjes die ik op het plein zag staan, want we voelen ons met deze wijk verbonden. Op een dag waren ze verdwenen. Bij navraag bleek dat ze naar een ander gebouw waren verhuisd. Dat is intussen zes jaar geleden.”

Vanaf die dag wandelde het echtpaar geregeld naar de school. „Om hier op het plein te bidden. „Is dit de plek die U voor ons hebt weggelegd?” Het bidden combineerden we met werken. We hebben bij de burgerlijke gemeente onze visie neergelegd en gevraagd ons de gelegenheid te geven de school te kopen.”

Het was het eerste gesprek in een lange reeks. Apeldoorn verkeerde door ongelukkige grondaankopen in een deplorabele financiële positie. Ambtenaren en projectleiders kwamen en gingen. „Dat hebben we echt als een beproeving ervaren”, bekent Janet. „Elke keer moesten we ons hele verhaal opnieuw doen. Wij zijn types van aanpakken en niet zeuren, maar we hebben geleerd dat we moesten wachten op Gods tijd.”

Wonder

In de zomer van 2016 keerde het tij. „Tijdens een gemeenteraadsvergadering is besloten dat het pand marktconform verkocht moest worden, maar dat de gemeente 2 ton subsidie beschikbaar wilde stellen vanuit een potje voor maatschappelijk vastgoed. Dat hebben we als een wonder van God gezien. Eind 2016 was de koop een feit.”

De opgerichte Stichting Old School is eigenaar van het publieke deel van het gebouw. Het echtpaar Ten Brinke kocht het achterste deel. De vier lokalen met bijbehorende gang bouwden ze om tot een sfeervol woonhuis. De eerste maanden bivakkeerden ze voor in de school. „We sliepen op matrassen op de grond, met z’n zevenen naast elkaar.” Een binnenhuisarchitect kwam aan de verbouwing niet te pas. „We hebben alles zelf bedacht en voor een groot deel ook uitgevoerd. Een zzp’er uit Uddel deed het vakwerk.” In de woonkamer bracht Jurrien een enorme Franse schouw aan, die hij tweedehands op de kop tikte.

Onder de paraplu van Stichting Old School werden in het voorste deel van het langgerekte pand zes studio’s gebouwd, voor mensen die tijdelijk woonruimte en begeleiding nodig hebben. Stichting Timon huurt ze voor het huisvesten van jonge vluchtelingen en tienermoeders, met of zonder partner. Het voorste appartement wordt bewoond door ”omwoners” Mendel en Esther met hun kind, „een regulier gezinnetje dat een voorbeeldfunctie heeft en als goede buur dient.”

Tussen de studio’s en het alternatieve onderkomen van de familie Ten Brinke ligt de gemeenschapsruimte, bestemd voor activiteiten voor de wijk. Op maandag nuttigen alle bewoners van de school er gezamenlijk de avondmaaltijd. „Dan zitten we met z’n twintigen aan tafel”, lacht Jurrien. „Aan het begin zeg ik kort iets, we lezen een Bijbeltekst en bidden voor elkaar. Na afloop zingen we nog wat. In de toekomst komen er ook maaltijden voor buurtbewoners.”

Commerciële partijen kunnen de ruimte huren. „De inkomsten gebruiken we voor onze activiteiten. Een paar keer per jaar willen we een groots kinderfeest organiseren, om jonge kinderen in aanraking te brengen met het Evangelie. Van de kelder maken we een ontmoetingsruimte voor jongeren.”

Vrijwilligers

Op het terrein naast de school komen een moestuin voor oudere buurtbewoners en een kinderboerderij voor de jeugd. Het aantal vrijwilligers groeit gestaag. Ze bieden hun diensten vaak spontaan aan. „We hebben al schoonmaak- en kookvrijwilligers. Een vrouw met groene vingers gaat de moestuin inrichten. Daar hebben wij geen verstand van.”

Om te voorkomen dat ze in het vaarwater van anderen belanden, brachten de initiatiefnemers van Old School in kaart wat er in de wijk al gebeurt. „Het belangrijkste is dat dit echt een ontmoetingsplek wordt waar we de dingen met elkaar doen”, zegt Jurrien. „Deze week heb ik met Santino, een van de bewoners, een beukenhaag geplant.”

Het echtpaar Ten Brinke heeft zes kinderen, in de leeftijd van nul tot elf jaar. De jongste kwam ter wereld in de oude school. Naast de zorg voor haar gezin en de activiteiten voor Old School werkt Janet twee dagen per week als aandachtsfunctionaris kindermishandeling in het Deventer Ziekenhuis. „Ik ben altijd bezig, maar dat past bij ons. Het fijne is dat we nu de ruimte hebben.”

De wens om er voor anderen te zijn, mag niet ten koste gaan van het eigen gezin, vindt het echtpaar. „We zijn heel duidelijk in het aangeven van onze grenzen. Als we een avond voor de kinderen hebben gereserveerd, moeten bezoekers uit de buurt maar een andere keer terugkomen. We willen later niet het verwijt van onze kinderen krijgen dat we drukker waren met de buurt dan met hen.”

Zo nodig trekt het kroost zelf aan de bel. „Toen onze tuin en die van de bewoners nog één geheel was, zei onze oudste op een dag: „Dat wil ik niet, al die lui op mijn trampoline.” We hebben toen meteen een afscheiding gemaakt. Het bewaken van je privacy is een voorwaarde om er op een goede manier voor de ander te kunnen zijn.”

Gods geboden

Het opgestelde huisreglement is net zo helder. „Wij zijn idealistisch, maar niet soft”, zegt Jurrien. „De gezamenlijke maaltijd wordt bereid door vrijwilligers. Die mensen sloven zich echt uit. Daarom verwacht ik iedereen op de afgesproken tijd, ook de bewoners uit Afrika. Die komen niet weg met de uitvlucht dat hun cultuur anders is. Dan zeg ik: „Je bent nu in Nederland. Als je in staat bent om te vluchten, kun je ook kwart voor zes aan tafel zitten.” Daar zijn we heel straight in.”

„Net als met het scheiden van afval”, vult Janet aan. „We leren onze kinderen te scheiden en verwachten dat ook van de bewoners.”

Het bevlogen echtpaar hoopt en bidt dat bezoekers en bewoners binnen de sfeer van warmte en duidelijkheid de kracht van het geloof en het heilzame van Gods geboden leren kennen. „Complete families zitten generatie na generatie gevangen in de cirkel van ontrouw, scheiding, verslaving, criminaliteit... Het zou geweldig zijn als God deze plek gebruikt om iets van Zijn liefde voor gebroken mensen te laten zien. Na onze verhuizing hebben we een avond belegd voor bestuursleden, familieleden en goede vrienden. We hebben toen in alle vertrekken gebeden, om ze aan God te wijden.

Soms krijgen we mensen uit een occult milieu over de vloer. Ook voor hen willen we er zijn, maar de duistere machten houden we graag buiten. De realiteit van die machten zijn we hier meer gaan ervaren. Gelukkig weten we ons beschermd door de Koning der koningen. Zijn hand is over ons. Anders was het nooit gelukt om dat wat je nu ziet binnen een jaar te realiseren.”

>> oldschoolapeldoorn.nl

Het gewone leven ontdekken in een oude school

De appartementjes in de Old School zijn allemaal gevuld. Santino (25) arriveerde in januari, samen met vriendin Michelle en hun kindje van acht maanden. De geboren Amsterdammer, zoon van een Nederlandse moeder en een vader uit de Dominicaanse Republiek, groeide op in de Bijlmer. Hij kwam ter wereld in de flat die een dag later werd geramd door een toestel van El Al. „We waren niet thuis, anders had ik hier niet gezeten.”

Zijn leven was van jongs af een aaneenschakeling van verliezen. „Mijn vader heeft toen ik 3 jaar was, zelfmoord gepleegd. Hij kon niet accepteren dat ik door een buurjongen was misbruikt. Mijn moeder raakte aan de drank. Toen ik 7 was, ben ik bij mijn oma gaan wonen. Af en toe ging ik een weekend naar mijn moeder, maar die kwam vast te zitten. Na mijn 13 woonde ik bij een andere oma, een vriendin van m’n zus, mijn broer, m’n andere broer, overal en nergens eigenlijk.”

Geregeld stond hij aan een graf. „Een zoon van mijn tante is vermoord in een gevangenis, een stiefbroertje is geliquideerd. Zo ben ik zeker tien mensen kwijtgeraakt. Daarom heb ik Amsterdam verlaten. Anders lag ik nu misschien ook onder de zoden.” Sinds anderhalf jaar woont hij in Apeldoorn. Eerst was dat onder de paraplu van IrisZorg, die ook Michelle begeleidde. „Daarmee kwamen we niet verder. Nu vallen we onder Timon.” Via deze organisatie kregen ze een studio in de Old School. „Je moet hier leren samenleven, want iedereen heeft een andere cultuur, een ander geloof en een andere kijk op de dingen, maar de sfeer is goed. Dit is een van de beste plekken die ik ooit heb gehad. De omgeving is rustgevend en als je een kopje koffie wilt doen, kun je bij Jurrien en Janet terecht. Die hebben altijd wel een onderwerp om over te praten en zijn echt in ons geïnteresseerd. Misschien omdat ze van de kerk zijn. Ik vind het mooi om te zien hoe ze met hun kinderen omgaan. Later wil ik mijn kind hetzelfde meegeven. Dat heb ik vroeger nooit gehad.”

Een vaste taak heeft hij niet in de gemeenschap. „Ze mogen me voor alles vragen, ik ben heel handig.” Vanaf februari hoopt hij net als Michelle buitenshuis te gaan werken. Voor financiële en administratieve besognes kan hij aankloppen bij medewerkers van Timon. „We mogen hier anderhalf jaar blijven. Ik hoop dat we dan zo ver zijn dat we op onszelf kunnen gaan wonen. Dit is een mooie voorbereiding.”

Een open schuilplaats voor de buurt

Mens & samenleving

RD.nl in uw mailbox?