1945: roerig laatste oorlogsjaar

Terwijl veel gebeurtenissen aan een datum zijn te koppelen, zijn er ook zaken die een langere periode beslaan. De Hongerwinter duurt enkele maanden. Onder meer de uitzonderlijk koude winter, represailles van de Duitsers en beperkt treinverkeer leiden tot gebrek. Duizenden mensen in Nederland overlijden door voedseltekort. Delen van gebieden rond de grote rivieren zijn geëvacueerd. Beschietingen tussen Duitsers en geallieerden maken het leven er onmogelijk. Het Ardennenoffensief eist in december en januari duizenden levens. In het Hürtgenwald, bij Aken, verliezen tienduizenden Amerikaanse en Duitse militairen het leven bij een maandenlange verbeten strijd. Op tal van plaatsen in Nederland houden Duitsers razzia’s. Onder andere in Amsterdam, Leiden en Dordrecht worden mannen weggevoerd.

Januari

1: Duitse toestellen vallen geallieerde vliegvelden aan. Een aantal Duitse toestellen wordt echter door de eigen Flak neergeschoten.

17: Uit Auschwitz worden 60.000 gevangenen geëvacueerd.

17: Warschau in handen van Sovjettroepen.

20 en 21: Britse bommenwerpers vegen het Limburgse dorp Montfort van de kaart om Duitsers te verdrijven. Er komen 186 burgers om.

27: Auschwitz bevrijd door de Sovjets. Om deze reden is 27 januari de herdenkingsdag voor de Holocaust.

27: Het voormalige hoofdkwartier van Hitler in het Oost-Duitse Rastenburg wordt veroverd.

28: Twee Zweedse schepen met voedsel komen aan in Delfzijl. Het duurt nog weken voordat het voedsel wordt verspreid.

30: Een Duits schip met 9000 vluchtelingen wordt getorpedeerd door een Russische onderzeeër. De meeste mensen komen om.

![2019-12-23-katMA6-oorlog2-3-FC_web.jpg](https://erdee-prod-bucket-s3-001.ams3.digitaloceanspaces.com/2019_12_23_kat_MA_6_oorlog2_3_FC_web_b5f7687f5e.jpg) ---Auschwitz. Het concentratiekamp wordt op 27 januari 1945 bevrijd door militairen uit de Sovjet-Unie. beeld AFP---

Februari

2: Begin van de conferentie in Jalta, op de Krim. Roosevelt, Churchill en Stalin bespreken onder andere de situatie in Europa na de oorlog.

12: Verzetsleider Walraven van Hall gefusilleerd.

14: Bij een geallieerd bombardement op Dresden komen zo’n 25.000 mensen om.

19: Amerika valt het Japanse eiland Iwo Jima aan. Van hieruit kan Japan worden gebombardeerd.

25: Manilla, de hoofdstad van de Filipijnen, bevrijd.

Maart

1: Roermond en Venlo bevrijd.

3: Honderden mensen komen om door een Brits vergissingsbombardement op de Haagse wijk Bezuidenhout.

7: Verzetsmensen willen bij het gehucht Woeste Hoeve, bij Apeldoorn, een Duitse auto stelen. In de auto zit echter SS-kopman Rauter. Hij raakt zwaargewond door een schotenwisseling. Uit wraak worden er 117 mensen geëxecuteerd.

7: Bij het Duitse Remagen veroveren de Amerikanen een spoorbrug. De weg naar het hart van Duitsland ligt open.

13: Koningin Wilhelmina keert terug in Nederland. Ze arriveert in het Zeeuws-Vlaamse plaatsje Eede.

18: In de Rotterdamse wijk Blijdorp komt een V1 neer. Er vallen 42 doden.

19: Hitler geeft opdracht om alle belangrijke industriële objecten te vernietigen. Later wordt dit het Nero-bevel genoemd, naar keizer Nero die Rome in brand zou hebben gestoken.

24: Geallieerden steken bij Wesel de Rijn over. Ze doen dat met pantservoertuigen en met parachutisten. De operatie, die slaagt, kost duizenden militairen het leven.

29: Boven Engeland wordt de laatste V1 neergehaald.

30: Vanuit Duitsland komen Britse troepen Nederland binnen. Ze veroveren Aalten en Varsseveld.

![2019-12-23-katMA6-oorlog4-3-FC_web.jpg](https://erdee-prod-bucket-s3-001.ams3.digitaloceanspaces.com/2019_12_23_kat_MA_6_oorlog4_3_FC_web_f1a37d6fff.jpg) ---Operatie Manna. Een geallieerd toestel dropt voedsel boven het hongerende Nederland. De foto is gemaakt bij Den Haag. beeld ANP---

April

1: Amerika valt Okinawa aan. Het eiland ligt relatief dicht bij Japan en is van strategisch belang.

6: Zo’n 800 Georgische soldaten komen op Texel in opstand tegen de Duitsers. Tot 20 mei zijn er bloedige gevechten.

9: De Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer wordt opgehangen, samen met een aantal officieren die betrokken waren bij samenzweringen tegen Hitler.

10: Deventer bevrijd. Duitsers blazen de IJsselbruggen op.

11: Canadezen bevrijden Kamp Erika, bij Ommen. In het kamp worden onder anderen verzetsmensen vastgehouden en mishandeld.

12: De Amerikaanse president Roosevelt overlijdt. Vicepresident Truman volgt hem op.

12: Canadezen bevrijden Kamp Westerbork.

12: Buchenwald bevrijd.

12: De Binnenlandse Strijdkrachten eisen van Seyss-Inquart dat hij capituleert. De Oostenrijker weigert echter.

13: Tokio grotendeels verwoest door een bombardement.

15: Bergen-Belsen bevrijd.

16: Een Duits schip met 7000 vluchtelingen zinkt na een Sovjetaanval.

16 april-2 mei: Slag om Berlijn. Zowel aan de kant van de Duitsers als bij de Sovjets vallen meer dan 80.000 doden.

17: Verzetsstrijder Hannie Schaft gefusilleerd.

18: Kamp Amersfoort overgedragen aan het Rode Kruis.

23: Hitler ontslaat Göring en laat hem oppakken.

25: Amerikaanse en Russische militairen ontmoeten elkaar bij Torgau, in het oosten van Duitsland.

28: De Italiaanse ex-dictator Mussolini wordt door partizanen gevangengenomen en opgehangen.

29: Operatie Manna. Geallieerde vliegtuigen droppen voedsel boven het westen van Nederland.

29: Hitler trouwt met Eva Braun, met wie hij al jarenlang een relatie heeft.

29: Hitler ontslaat Himmler nadat deze in het geheim heeft onderhandeld met de geallieerden.

29: Concentratiekamp Dachau bevrijd. In het kamp vinden vanaf 1933 meer dan 40.000 gevangenen de dood.

30: Hitler en Braun plegen zelfmoord.

Mei

1: Admiraal Karl Dönitz is de nieuwe leider van Duitsland.

1: Propagandaminister Goebbels en zijn vrouw plegen zelfmoord. Vooraf vermoorden ze zes van hun zeven kinderen.

3: Geallieerden bombarderen drie Duitse schepen met aan boord overlevenden van kamp Neuengamme. Er komen meer dan 7000 mensen om het leven.

5: De Duitsers in Nederland capituleren. Een dag later vindt de ondertekening van de overgave plaats.

7: Duitse soldaten schieten op de Dam in Amsterdam op feestvierders. Er vallen meerdere doden.

8: Maarschalk Keitel tekent in Berlijn de algehele capitulatie van Duitsland.

9: Bij Delfzijl loopt een Nederlands binnenvaartschip op een mijn. Er vallen 39 doden. Aan boord van het schip zijn Nederlandse dwangarbeiders die net zijn bevrijd en terugkeren van het Duitse Waddeneiland Wangerooge.

23: Himmler pleegt na zijn arrestatie zelfmoord.

Juni

5: Er wordt besloten dat Duitsland vier bezettingszones krijgt, van de Sovjet-Unie, Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk. De Sovjetzone wordt later Oost-Duitsland, de andere zones worden samen West-Duitsland.

11: Canadezen voeren de laatste 600 Duitse militairen af van Schiermonnikoog.

Juli

14: Italië verklaart de oorlog aan zijn vroegere bondgenoot Japan.

17: Eerste test met een atoombom in Amerika.

26: Clement Attlee wint de Britse verkiezingen. Hij volgt Winston Churchill op als premier. Churchill is op dat moment in het Duitse Potsdam voor een conferentie en wordt tijdens de conferentie vervangen door Attlee.

![2019-12-23-katMA6-oorlog3-3-FC-V_web.jpg](https://erdee-prod-bucket-s3-001.ams3.digitaloceanspaces.com/2019_12_23_kat_MA_6_oorlog3_3_FC_V_web_ed21daad0f.jpg) ---De atoombom ontploft boven de Japanse stad Hiroshima. De aanval kost aan zo’n 140.000 mensen het leven. beeld AFP---

Augustus

6: Atoombom op de Japanse stad Hiroshima. Dat zal uiteindelijk aan zo’n 140.000 mensen het leven kosten.

8: De Sovjet-Unie verklaart Japan de oorlog.

9: De tweede atoombom valt op de Japanse stad Nagasaki. Ook daar vallen tienduizenden doden.

15: Japan capituleert. De ondertekening van de overgave vindt op 2 september plaats.

November

20: In de Duitse stad Neurenberg begint het proces tegen 22 hooggeplaatste oorlogsmisdadigers. Van hen worden er twaalf ter dood veroordeeld.

1945: roerig laatste oorlogsjaar

Geschiedenis

RD.nl in uw mailbox?