Psalm 124 in abdijkerk van Egmond

Op het terras van restaurant De Schelp zit een echtpaar over zee uit te kijken. Weten ze misschien iets van de kerk, of gaan ze misschien zelf naar de kerk? Ze zeggen niet te gaan en niet te weten wat ze daar zouden moeten doen. Wat ze van de kerk weten is dat priesters kleine jongetjes misbruiken. Woedend spuwt hij op de grond. Zij kijkt nogal glazig in de verte.

Egmond, vanouds een vissersdorp, ligt tussen strand, zee, duinen en oude bossen. De witte vuurtoren Jan van Speyk houdt een wakend oog over zee en dorp.

Egmond heeft een protestantse gemeente, die nogal aanschuurt tegen de oud-katholieke kerk en de rooms-katholieke parochie ter plaatse. De protestantse gemeente beschikt over drie gebouwen waar men samenkomt, een kerk aan de Trompstraat, een kerk aan de Kloosterweg en een slotkapel aan de Slotweg.

Maar Egmond is vooral bekend door de Sint-Adelbertabdij, aan de Abdijlaan in Egmond-Binnen. In een parkachtige tuin met een bongerd en zeldzame vlinderstruiken rijzen hoog en donker twee gebouwen op. Het gebouw links is de kerk, dat rechts is de abdij. Op een verkeerbord staat: ”10 km – gebedsoord”.

Achter beide gebouwen is de abdijwinkel, met pottenbakkerij en kaarsenmakerij. In de winkel veel beeldjes, kruisjes, geluksengeltjes, abdijzeepjes en abdijwijn, en heel veel boeken, van Anselm Grün, C. S. Lewis, Huub Oosterhuis en Jos Brink, Henri Nouwen en Inge Lievaart, allemaal over spirituele thema’s zoals stil zijn, de kunst van het alleen zijn, over de zegen van meditatie, over een leven na de dood, en teksten voor de pelgrim onderweg. Over sterven gaat het boek ”Wat doen we met zijn kleren”.

De abdij dateert uit 1935. Op deze plaats stond in de tiende eeuw al een nonnenklooster, dat rond 950 door graaf Dirk werd omgebouwd tot een abdij voor monniken. Dit klooster ontwikkelde zich in de middeleeuwen tot een belangrijk religieus en cultureel centrum. Hier begon voor een deel de religieuze en culturele geschiedenis van Holland. Dit klooster werd in 1573 door de geuzen verwoest en daarna niet weer opgebouwd.

In de abdijkerk zijn elke dag zes diensten: de lauden, de eucharistieviering, de middagdienst, een vesper, de completen en de vigilie.

In de hal van de kerk ligt de tombe met de bijeengebrachte beenderen van zes graven van Holland. Op het deksel staat: ”Ende wart tEgmonde ghedragen; ende begraven bi sinen maghen” (Hij werd naar Egmond gebracht en begraven bij zijn familie).

Om 12.30 uur luidt de klok voor het middaggebed. Acht monniken in zwart habijt komen een voor een binnen. De stilte is breekbaar. Van buiten komt geen enkel rumoer. Als de klok zwijgt, heffen de monniken aan: „God, kom mij te hulp, Heer, haast U mij te helpen. Eer aan de Vader en aan de Zoon en aan de Heilige Geest, zoals het was in het begin, en nu, en altijd, en in de eeuwen der eeuwen, Amen, Halleluja.”

Bij het uitspreken van de Naam van de drie-enige God buigen ze diep. Dan zijn ze stil. En opnieuw zingen de monniken, donker en sonoor, Psalm 124, over hun ziel die ontkomen was, als een vogel uit de strik van de vogelvanger, de strik werd gebroken, en zij zijn ontkomen, hoe dan ook.

Een van de acht monniken leest uit het getijdenboek het gebed voor deze dag. Dan slaat weer de klok. Het middaggebed is voorbij. De monniken vertrekken, met de handen onder de pij, en de laatste dooft de kaarsen.

Over het strand sjouwt een moeder met vier kinderen en met tassen vol schepjes en emmertjes. Dat wordt een middagje zee. De kinderen vinden het leuk. Zij niet zo.

Wil ze misschien zeggen hoe ze over de kerk denkt? Ze heeft er weinig zin in, en ook geen tijd, maar zegt dan toch: „Als ik begraven word, hoop ik dat dat vanuit de kerk gebeurt, want zonder kerk is dat toch wel heel erg kaal.”

In de serie “Kerken langs de kust” verkennen kerkredacteuren de komende weken de kuststrook. Hoe ziet het kerkelijk leven eruit, van Den Helder tot Cadzand? Acht afleveringen. Vandaag deel twee.

Psalm 124 in abdijkerk van Egmond

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?