Kerken: Wet voltooid leven niet wijs

Die opvatting draagt een werkgroep van de Raad van Kerken in Nederland uit in de brochure ”Nu ik oud word”, die dinsdagmorgen werd gepresenteerd. De kerngroep ”Vierde levensfase” bezon zich de achterliggende twee jaar op de Bijbels-theologische lijn, ethische kanttekeningen bij voltooid leven, tips voor de laatste levensfase en op de euthanasieproblematiek.

„We hechten waarde aan de vierde levensfase”, beklemtoonde kerngroepvoorzitter J. Vercammen, oud-katholiek aartsbisschop van Utrecht. „Dat kwetsbaarheid hetzelfde is als onwaarde, daar moeten we vanaf. Kwetsbaarheid en afhankelijkheid behoren bij het menselijk leven en moeten weer belangrijk worden in onze samenleving. Het leven is een geschenk en problemen zijn er om ze samen op te lossen.”

Het bespreekbaar maken van euthanasie legt druk op ouderen, zei Vercammen. „Anderzijds willen we blijven openstaan voor de complexiteit van individuele gevallen. We willen niet in de val van een ideologisch standpunt lopen.”

Afwijzen van euthanasie is dan ook te radicaal, zei de aartsbisschop desgevraagd. „We willen luisteren naar de lijdenden en geen gemakkelijke antwoorden geven.”

De discussie over een voltooidlevenwet is „echt volstrekt uniek voor Nederland”, zei ethicus prof. dr. Th. A. Boer. „Dat zou onze overheid extra voorzichtig moeten maken. Ik vind dat Nederland de neiging heeft aan de dood verslaafd te raken. Er is geen vorm van ernstig lijden meer waarbij euthanasie of suïcide niet in beeld komt. We cultiveren dat. En het aanbod schept de vraag.”

Als voorbeeld noemde Boer het aantal zelfmoorden. „Dat ging in Nederland in de periode 2007-2016 met 40 procent omhoog, in andere landen niet; in Duitsland zelfs 10 procent omlaag. Het is bekend dat er een kopieereffect is: suïcidegevallen hebben geen afschrikwekkend, maar een aantrekkend effect. Verreweg de meeste suïcides zijn impulssuïcides.”

Dat moet terughoudend maken in het bieden van mogelijkheden, stelt de ethicus. Een euthanasieverbod staat echter op gespannen voet met het democratisch principe: een groot draagvlak voor het regelen van actieve levensbeëindiging. „De voltooidlevenwet wijzen we af. Het is niet verstandig om dit te regelen; de euthanasiepraktijk volgen we kritisch.”

De euthanasiewet zou er in Nederland niet zijn zonder de protestanten, zei Boer. „Zeer welsprekende protestanten” zijn baanbrekend geweest. „Protestanten zijn bewogen, bijna activistisch, en willen iets aan een probleem doen, en liefst in alle openheid. Dat heeft ervoor gezorgd dat we nu een euthanasiewet hebben.”

Kerken: Wet voltooid leven niet wijs

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?