Kenmerken van puriteinse vroomheid

Het boek ”Puritan Piety” is een bundel van veertien artikelen die vrienden en collega’s aan de rector van het Puritan Reformed Theological Seminary in Grand Rapids hebben opgedragen.

In de artikelen ontdekken we vijf hoofdkenmerken van de puriteinse vroomheid. Ten eerste is deze onlosmakelijk verbonden met de gereformeerde theologie. Ryan M. McGraw laat zien dat theologie in puriteinse optiek geen puur intellectuele bezigheid is, maar het hart en de praktijk op het oog heeft. Anders gezegd: het gaat om de nauwe verwevenheid van wetenschap, vroomheid en leven. Daarom wil de puriteinse benadering van de theologie een kennis van de drie-enige God bevorderen die hoofd, hart en handen in beweging zet.

Ten tweede is het hart van de puriteinse vroomheid gericht op Christus, zoals het fraaie artikel van Mark Jones laat zien. Jones belicht Christus’ hemelse glorie, een aspect van Zijn werk dat puriteinen praktisch-geestelijk hebben uitgewerkt. Doordat Christus met een verheerlijkte menselijke natuur in de hemel is, blijft Hij hartelijk betrokken op Zijn aardse volgelingen. Dit is een bemoediging voor aangevochten gelovigen en bevorderlijk voor de heilszekerheid. Bovendien garandeert Christus’ lichamelijke glorie dat de Zijnen niet alleen ook zelf een verheerlijkt lichaam ontvangen, maar eveneens een verheerlijkte ziel. Hierdoor zullen zij het werk van de drie-enige God beter kunnen verstaan en aanbidden.

In de derde plaats wordt de vroomheid gewekt en gevoed door de genademiddelen, waarbij puriteinen aan de prediking de voornaamste plaats gaven. Joseph Pipa ziet in zijn vergelijking tussen de puriteinse prediking en die van de kerkhervormer Johannes Calvijn allerlei overeenkomsten, zoals de verwevenheid van uitleg en toepassing, een wijze van verkondiging die de hoorder direct kan begrijpen en een nadruk op de onmisbaarheid van de Heilige Geest. Door dit laatste krijgt de verkondiging levendigheid en raakt de hoorder onder de indruk van het Woord.

Het vierde kenmerk van puriteinse vroomheid is haar aandacht voor een heilig leven. Chad van Dixhoorn analyseert hoe dit aspect naar voren kwam in het streven van de Synode van Westminster (1643-1648) naar een collectieve ”reformation of manners”: een hervorming van de levensstijl van het Engelse volk. Dit grootste morele project uit de Engelse geschiedenis is uiteindelijk echter mede vastgelopen door verschillen van inzicht tussen de synode en het parlement.

Oprechtheid

Puriteinse vroomheid onderscheidt zich ten vijfde door haar zorg om oprechtheid. Randall J. Pederson maakt aan de hand van Daniel Dyke en diens bestseller ”The Mystery of Self-deceiving” (1614) duidelijk dat zelfbedrog als een ernstig gevaar werd gezien. Men kon menen een christen te zijn door godsdienstig te leven, zonder daadwerkelijk te geloven. Op allerlei manieren analyseert Dyke deze geestelijke misgroei en wijst een drievoudige weg naar oprechtheid: komen in Gods tegenwoordigheid, eerlijk zelfonderzoek, gebrokenheid van hart en zien op het werk van Christus.

”Puritan Piety” is een mooie bundel geworden. Het enige minpunt is dat als latere erfgenamen van de puriteinse vroomheid alleen de baptisten J. C. Philpot en Andrew Fuller ter sprake komen; een op zijn zachtst gezegd nogal smalle keuze.

Aan het einde van het boek staat een uitvoerige bibliografie van Beeke, waaruit helder wordt dat hij mede door zijn vele publicaties ongetwijfeld anderen heeft aangestoken met dezelfde liefde voor de puriteinse vroomheid.

Puritan Piety. Writings in Honor of Joel R. Beeke, Michael A. G. Haykin en Paul M. Smalley (red.); uitg. Christian Focus; 296 blz.; £ 12,99.

Kenmerken van puriteinse vroomheid

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?