Hervormde gemeente Kampen laat Bovenkerk achter zich

„Het moge duidelijk zijn dat de algemene kerkenraad van de hervormde gemeente van Kampen niet staat te juichen bij het feit dat de Bovenkerk niet langer een thuiskerk, een Godshuis zal zijn voor één van de wijkgemeenten”, zegt M. van Persie, voorzitter van de algemene kerkenraad. „Als algemene kerkenraad hebben we echter de verantwoordelijkheid om het gemeenteleven van de wijkgemeenten nu en in de toekomst mogelijk te laten zijn. De langzame maar gestage krimp van de kerkelijke gemeente kon jarenlang worden opgevangen, maar vertaalt zich nu ook in een krimp van de inkomsten. Er zijn daarom de afgelopen jaren bewust stappen gezet om het aantal wijkgemeenten terug te brengen van vijf naar drie en hierop ook het aantal predikanten en kerkgebouwen af te stemmen.

Door de steeds intensievere samenwerking met de gereformeerde kerk is dit in een gezamenlijk proces gedaan. Het is hierbij voor de gemeente op termijn niet financieel op te brengen om zowel de historische Bovenkerk als de Broederkerk te handhaven. In een zorgvuldig proces is er uiteindelijk voor gekozen wijkgemeente B haar plek te geven in de Broederkerk, met de vele nevenruimten voor het doordeweekse gemeenteleven. Voor de Bovenkerk worden op dit moment plannen gemaakt om dit beeldbepalende gebouw van Kampen met haar allure, historie en orgel een zelfstandige toekomst te geven. Hier liggen kansen als kathedraal voor de stad van Kampen en voor velen daarbuiten. Als plek voor ontmoeting met religieuze, muzikale en culturele activiteiten.”

Ds. G. de Fijter, woonachtig in Kampen, is emeritus predikant binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) en lid van de Gereformeerde Bond. „Toen in 2015 het voorlopige besluit viel om de Bovenkerk blijvend aan de reguliere kerkdiensten te onttrekken, heb ik dat publiekelijk een historische vergissing genoemd”, zegt ds. De Fijter, van 2007 tot 2009 preses van de PKN. „De Bovenkerk, de Broederkerk en de Buitenkerk –drie middeleeuwse kerken– zijn de eeuwen door dienstbaar geweest aan de verkondiging van het Evangelie. Zij behoren tot de belangrijkste kerken van Noord- en Oost-Nederland. Het gaat daarbij niet om „een hoop hout en stenen die door spijkers en specie bijeen worden gehouden”, zoals iemand denigrerend opmerkte. Zij zijn het antwoord van de generaties christenen vóór ons op het spreken van de Heere God in het persoonlijke leven van mensen.

Ik vond het ontroerend toen ik op één van de zolders van de Bovenkerk was geklommen en daar onder stof en spinnenwebben een wel honderd jaar oud schilderij vond met daarop in gouden letters „Gewisselyk is de Heere aen deze plaetze” (Genesis 28:16). Daar gaat het altijd om: de ontmoeting met de levende God in de kerk. Vandaag zijn er opnieuw veel zoekers die verlangen naar de aanwezigheid van God. Uit een Engels onderzoek blijkt dat dan juist de middeleeuwse kerken vindplaats voor een levensverdieping zijn. Zó zijn deze gebouwen ontstaan en de eeuwen door bewaard gebleven.

Ik ben ervan overtuigd dat met toewijding creatieve Kampenaren ook nu het onderhoud vol kunnen houden. Een stevige organisatie voor niet-kerkelijke activiteiten –met een wijkgemeente voor de reguliere zondagse erediensten– zal ervoor kunnen zorgen dat de Bovenkerk met het prachtige Hinszorgel als de kathedraal van de IJsseldelta bewaard blijft. Straks is er ook voor allerlei andere kerkverbanden een schuilplaats nodig. Waar kun je dan in de IJsseldelta beter terecht dan bij de middeleeuwse kerkgebouwen?”

Ab Weegenaar (64) is sinds 1995 hoofdorganist van de Kamper Bovenkerk, in dienst van de hervormde gemeente. Jarenlang speelde hij in de Bovenkerk allerlei soorten diensten, van diverse denominaties. De laatste jaren werden, buiten de jeugddiensten, alleen de diensten van wijk B in de Bovenkerk gehouden. In de nieuwe constellatie verhuist Weegenaar met wijk B mee naar de Broederkerk, waar hij in principe twee keer per zondag de diensten zal begeleiden.

Doordeweeks zal het werkterrein van de organist echter nog gewoon in de Bovenkerk liggen, waar hij verantwoordelijk blijft voor de staat van de beide orgels en voor de concertserie in de kerk. Ook blijft Weegenaar lesgeven in de Bovenkerk. De kerkrentmeesters bezinnen zich momenteel nog op de precieze invulling van deze functie als ‘titularis’, geeft de organist aan.

Ab Weegenaar is in juni 64 geworden. Betekent dit dat hij binnenkort weg moet? „Met de kerkrentmeesters heb ik de afspraak gemaakt dat ik doorga tot m’n 70e. En daarna tot mijn 75e als tweede man. Dus nee, ik hoef nog niet te stoppen.”

Lees ook: Ode aan de Bovenkerk (rd.nl, 07-09-2017 )

Hervormde gemeente Kampen laat Bovenkerk achter zich

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?