Almatine Leene (GKV) promoveert in Stellenbosch op positie van vrouw in kerk

Dr. Leene, afkomstig uit de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, ging „uit roeping” theologie in Ede studeren, zo vertelt zij. Zij besefte echter dat er in haar kerkverband geen ruimte was voor vrouwelijke predikanten. Het was voor haar aanleiding om een grondig onderzoek naar de positie van de vrouw in de kerk te beginnen, wat resulteerde in een proefschrift.

In haar onderzoek stuitte ze op het feit dat er in de bezinning op deze thematiek weinig gedaan werd vanuit het brede veld van de dogmatiek. „Meestal ging de discussie over de zwijgteksten in de brieven van Paulus. Als het echter gaat om de bezinning op de Schrift, moeten we verder terug gaan dan Paulus. In Genesis is er sprake van een oerambt, zoals K. Schilder dat noemt. De mens is het beeld van God. Dáár begint de bediening van alle gelovigen. In het beeld van God worden man én vrouw geschapen, er is daarin geen rangorde, maar een volstrekte gelijkwaardigheid.”

Leene begon met de godsleer omdat het beeld van God allereerst iets over God zegt. In een uitvoerig exposé belicht ze in haar boek ”Triniteit, antropologie en ecclesiologie. Een kritisch onderzoek naar de implicaties van de godsleer voor de positie van mannen en vrouwen in de kerk” (uitg. Buijten en Schipperheijn, Amsterdam) de opvattingen over de Drie-eenheid en haar gevolgen voor de verhouding van man en vrouw in de kerk. Ze pakt het onderwerp dus breed aan, maar publiceert in het najaar hiervan een populaire versie, waarmee zij een bijdrage wil leveren voor het grotere publiek.

In haar proefschrift baseert Leene de gelijkwaardigheid van man en vrouw op de dienende relatie tussen de drie Goddelijke personen. „Relationaliteit helpt om te begrijpen dat niet aan de Eén kan worden gedacht zonder aan de Drie te denken, en andersom. De Vader en de Zoon zijn niet gelijk maar wel gelijkwaardig. Er is een eenheid in verscheidenheid, een wederkerige onderdanigheid.”

In de Bijbel kunnen volgens Leene echter geen definities van mannelijkheid of vrouwelijkheid worden gevonden. „Vanuit het beeld van God als beeld van de Drie-eenheid is het niet mogelijk onderscheid te maken voor mannen en vrouwen tussen gelijkwaardigheid in wezen en ondergeschiktheid in rol of functie. Er is sprake van een dualistische vergelijking omdat de Heilige Geest geen rol speelt. Dit heeft in de geschiedenis ertoe geleid dat vrouwen van de ambten werden uitgesloten. Het is echter de Geest Die zorgt dat mannen en vrouwen beiden bedeeld zijn met gaven en zij die ten nutte kunnen maken in de gemeente.”

Het pleidooi voor openstelling van de vrouw in het ambt wordt in orthodox-gereformeerde kring gezien als aantasting van het Schriftgezag.

„Nee, ik wil juist recht doen aan de Schrift, en wel aan de hele Schrift, vanaf het begin. In het toelaten van vrouwen tot de ambten zal het relationele aspect van het mens-zijn en de leer van de kerk als beeld van de Drie-enige God zichtbaar naar voren komen. Mannen en vrouwen worden sámen ertoe opgeroepen elkaar onderdanig te zijn, niet alleen op sommige terreinen, maar ook in de ambten. De zogenaamde eigenheid van mannen en vrouwen verdwijnt niet als er wordt samengewerkt in de ambten. Het gaat mij niet om de emancipatie van de vrouw in de kerk, maar hierom dat man en vrouw elkaar verrijken en zo het beeld van God als Drie-eenheid weerspiegelen.”

Levensloop Almatine Leene

Almatine Leene (28) promoveerde op 11 maart in het Zuid-Afrikaanse Stellenbosch op een proefschrift dat de positie van de vrouw in de kerk theologisch belicht. De promovenda woont afwisselend in Nederland en Zuid-Afrika. Ze is parttime docent dogmatiek aan de Gereformeerde Hogeschool in Zwolle en actief als theoloog in de NG-Kerk in Zuid-Afrika, waar ze ook regelmatig voorgaat in diensten. Dr. Leene won in 2008 de preekwedstrijd van het Nederlands Dagblad en had van 2008 tot 2011 zitting in het gereformeerd vrijgemaakte deputaatschap dat de positie van de vrouw in het ambt onderzoekt. Dit najaar komt het deputaatschap met een aanbeveling.

Almatine Leene (GKV) promoveert in Stellenbosch op positie van vrouw in kerk

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?