De boeken die Gert-Jan Segers vormden

Segers leest veel voor zijn werk: „Dat is scannen. Dan zoek je naar de kern. Ik merkte dat ik in recessen –als er meer tijd is om te lezen– op dezelfde manier met een boek omging. Dan moet ik echt onthaasten in mijn hoofd en mezelf dwingen om letter voor letter, regel voor regel tot me te nemen. Op een boek moet je kauwen.”

1. Bonhoeffer: Volg Mij

„Het boek ”Navolging” van Dietrich Bonhoeffer las ik voor het eerst in mijn studententijd. Ik heb het vaak herlezen, ook delen ervan. Het maakte diepe indruk op mij. Dat komt ook door het leven van deze Duitse predikant. Wat hij opschrijft, leefde hij zelf voor. Hij stond vol in de wind en wilde daarin Christus navolgen. Voor hem was de centrale vraag: Wat vraagt Christus nu van mij in deze tijd? Hij staat voor mij en doet een beroep op mij. Bonhoeffer had in 1939 een veilig heenkomen gezocht in New York en na de oorlog terug kunnen keren om de kerk in Duitsland weer op te bouwen. Maar hij stelde dat hij op dat moment niet het recht had om het Evangelie te verkondigen als hij nu niet bij zijn lijdende volksgenoten wilde zijn. Hij keerde terug naar Duitsland. Dat betekende uiteindelijk zijn levenseinde. Dat maakt het boek ”Navolging” zo indrukwekkend. Het boek is voor mij een aanmoediging om in Den Haag vol in de wind te staan. Onze roeping is midden in de wereld, waar recht en onrecht heersen, waar waarheid en leugen strijden om voorrang. Daar zijn we geroepen tot navolging van Christus. Dit boek stempelt mijn leven. Bonhoeffer loste voor mij ook de vermeende tegenstelling op tussen rechtvaardigmaking en heiligmaking. Het zijn twee kanten van dezelfde medaille. De predikant leerde mij: Alleen de gelovige gehoorzaamt en alleen de gehoorzame gelooft.”

2. Rosseels: Mijn Verlosser leeft

„Ik weet nog precies wanneer ik het boek ”De dood van een non” van Maria Rosseels las. Dat was in de aanloop naar een bijeenkomst met een aantal oud-studenten in een klooster. Het verhaal gaat over een vrouw die worstelt met de vraag wat de roeping van God is. Ze gaat het klooster in. Ze loopt daar vast en gaat het klooster weer uit en leidt vervolgens een zwervend en zoekend bestaan. De passage die mij het meest bijbleef, is een gesprek tussen de vrouw en haar stervende vader. Ik zat toen in de trein tussen Den Haag en Utrecht, ik weet het nog precies. Op een gegeven moment zegt de vader tegen zijn dochter: „Maar ik weet, mijn Verlosser leeft.” Dat zijn de woorden van Job. Dat kwam enorm bij mij binnen. Toen ik de trein uitstapte in Utrecht-Centraal, was het alsof ik zweefde. Dit voorbeeld van die vader deed mij denken aan mijn ouders, zoals die mij tot voorbeeld waren en zijn. Ook al maak ik op een aantal terreinen soms andere keuzes dan mijn ouders, die diepste hoop verbindt ons. Lof zij de God van het verbond.”

3. Mak: Maakt me weemoedig

„Ik houd van geschiedenis, van biografieën. Geert Mak is een geweldig schrijver. Hij schrijft over de recente geschiedenis waarin een culturele revolutie heeft plaatsgevonden; waarin een gereformeerd geslacht is geseculariseerd. Het boek ”De eeuw van mijn vader” is mooi en inzichtelijk geschreven. Het laat zien hoe de familie Mak losraakte van het geloof. Daardoor heeft het boek ook iets tragisch, ook als het gaat om Nederland. Ik weet nog dat ik een keer in Grand Rapids in Amerika was. Daar wonen nog veel Nederlanders die vroeger tot de Gereformeerde Kerken synodaal behoorden. Ze vroegen aan mij wat er in Nederland was gebeurd omdat niemand van hun neven en nichten meer gelooft in God. Dat maakt mij weemoedig over wat er is gebeurd in Nederland. Door de secularisatie is er een schrale wind opgestoken. Het is ook een enorme waarschuwing. De gereformeerde traditie was er een van maakbaarheid. Zij zouden vanuit hun zuil Nederland gaan herkerstenen. Je moet constateren dat de wereld een grotere invloed had op de gereformeerde zuil dan omgekeerd. Laten we bescheiden blijven; we zijn geroepen tot navolging van Christus en getuige zijn van Hem. Denk niet dat je kracht in de organisaties en in de zuil zit.”

4. De Wachter: Zonder hoop

„Met ”Borderline Times” brak de Vlaamse psychiater Dirk De Wachter door als schrijver. Hij legt als het ware de samenleving op de sofa voor een behandeling. Zijn diagnose is scherp. Hij beschrijft indringend maar ook beklemmend de tijd na de secularisatie. De samenleving moet nu altijd ”leuk” zijn, terwijl het niet altijd leuk is. Een samenleving die zich verdooft met genot, welvaart, geld en hebzucht, maar niet gelukkig is. Hij beschrijft een cultuur zonder God en zonder hoop. Als ik dat lees, dan zucht ik: Mijn God, mijn God, waarom hebben we U verlaten? De Wachter beschrijft het Godvormige gat in ons hart dat we op allerlei manieren proberen op te vullen, maar wat niet lukt. Het is tragisch als mensen heimwee hebben naar God en denken dat er geen God is om naar terug te keren. De Wachter klampt zich vast aan restanten van de christelijke traditie die we nog hebben. Maar dat is te schraal. Een traditie gaat ons niet redden, alleen het Evangelie. Ik hoop op de trouw van God voor ons Europa en voor Nederland.”

5. Nouwen: U roept, ik ga

„De rooms-katholieke priester Henri Nouwen schrijft in het boek ”Eindelijk thuis” over de verloren zoon aan de hand van het prachtige schilderij van Rembrandt over deze gelijkenis. Hij heeft daar lange tijd voor gezeten in de Hermitage te Sint-Petersburg. Nouwen mediteert over de figuren in de gelijkenis, steeds ook in relatie tot zichzelf. Indrukwekkend hoe hij het schilderij tot leven brengt en hoe hij het verhaal van de Heere Jezus dichtbij brengt in onze cultuur. Nouwen ging uiteindelijk werken in de gehandicaptenzorg. Persoonlijk heb ik ooit aan de Heere God beloofd: Waar U mij roept, zal ik gaan. Dat is een roep uit de politiek geweest naar Egypte als zendeling, maar ook weer de zending uit en de politiek in. Misschien is mijn volgende plek wel een heel andere.”

6. Foster: Geestelijk gezond

„Voor ik als zendeling naar Egypte ging, hadden mijn vrouw en ik veel gesprekken met ds. Niek Tramper. Hij begeleidde ons vanuit de Gereformeerde Zendingsbond. Toen spraken we onder meer over de vraag hoe je geestelijk gezond blijft. Toen raadde hij ons het boek ”Het feest van de navolging” van Richard Foster aan. Dat is een prachtige handreiking over inwendige oefeningen als bidden, vasten en meditatie. Zo laten we echt God tot ons spreken in stilte. Toen ik Egyptische studenten met een tekst en enkele vragen de stilte in stuurde, kwam sommigen verwonderd terug: „Ik heb voor het eerst in mijn leven God ontmoet in Zijn Woord.” Foster schrijft ook over de uitwendige oefeningen als eenvoud. Onze hang naar spullen is gedoemd te mislukken. Echte vrijheid is te weten dat je zekerheid en identiteit niet zitten in bezit en wat anderen van je vinden, maar in wat God over je zegt en wie je bent in Christus.”

7. Keller: Geloven is redelijk

„In 2008 was ik bij de presentatie van het boek ”In alle redelijkheid” van Tim Keller in Washington DC. We woonden toen in de Verenigde Staten. In mijn boek heb ik een handtekening van Keller staan. Het verscheen voor mij op een goed moment. Religie stempelde de cultuur in Egypte, waar we toen vandaan kwamen. Toen ik in Washington studeerde, kwam ik op de universiteit opnieuw in aanraking met een sceptisch en guur klimaat als het gaat over religie. Een medestudent zei tegen mij: „Ik kan niet begrijpen dat iemand hersens heeft en nog kan geloven.” Toen verscheen dat boek van deze New Yorkse voorganger. Hij staat ook in een seculiere, Europees aandoende omgeving. New York is geen Grand Rapids, waar het geloof bijna tastbaar aanwezig is. Keller heeft alle vragen, alle scepsis, alle kritiek die te leveren valt op God, het geloof en de Bijbel op een rijtje gezet. Op erudiete wijze weerlegt hij al die kritiek. Het bijzondere is dat het boek ook mijn dochter heeft geholpen in haar eigen zoektocht. Dat is een mooie gedachte als je nadenkt over de eeuw van mijn vader en over de God van het verbond.”

www.rd.nl/uit de boekenkast

Gert Jan Segers

Gert-Jan Segers (1969) groeide op in Lisse en in Leeuwarden, de stad waar zijn vader evangelist was. Hij studeerde politicologie in Leiden. Na zijn studie ging hij aan de slag bij de RPF, een van de voorlopers van de CU. Vervolgens was hij radiojournalist bij de EO. Van 2000 tot 2007 werkte Segers als zendeling in Caïro. Daarna behaalde hij in Amerika een master aan de School of Advanced International Studies. Van 2008 tot 2012 zwaaide hij de scepter bij het wetenschappelijk instituut van de CU. In 2012 kwam hij in de Tweede Kamer en in 2015 werd hij fractievoorzitter. Segers woont in Amersfoort, is lid van de Kruispuntgemeente Vathorst en gehuwd met Rianne Zomer. Samen ontvingen ze drie dochters.

Serie Uit de boekenkast

Mensen uit alle geledingen van de maatschappij vertellen over boeken die invloed hebben gehad op hun leven.

De boeken die Gert-Jan Segers vormden

Cultuur & boeken

RD.nl in uw mailbox?