Schotland wil nu via omweg naar onafhankelijkheid
Het Britse Hooggerechtshof bepaalde woensdag dat Schotland geen referendum over onafhankelijkheid kan uitschrijven zonder toestemming van Londen. Wat gaat Edinburgh nu doen?
„De uitspraak is een bittere pil voor iedere voorstander van onafhankelijkheid en democratie”, reageerde Nicola Sturgeon, de leider van de Scottish National Party (SNP), woensdag. Haar partij wilde in 2023 een bindend referendum houden over zelfstandigheid. Dat plan gaat nu niet door, want om zo’n stemming te houden moet Londen eerst groen licht geven.
Edinburgh kan natuurlijk alsnog een referendum uitschrijven dat de nationale regering in Londen niet erkend. Iets soortgelijks gebeurde in 2017 ook in Catalonië. Sturgeon gaf woensdag echter in een toespraak aan dat „de route die het land neemt om onafhankelijkheid te bereiken wettig en democratisch moet zijn.”
Het ligt dus niet voor de hand dat de Schotten zonder toestemming van Londen een referendum uitschrijven. Bovendien is het nog maar de vraag of het land dan voor onafhankelijkheid stemt. Uit peilingen blijkt namelijk dat het aantal voor- en tegenstanders van zelfstandigheid gelijk ligt.
Sturgeon gaf woensdag aan dat haar SNP „de referendumroute niet verlaat.” Om onafhankelijkheid te bereiken zoekt ze nu naar andere middelen waarmee „het Schotse volk zijn wil kan uitdrukken”. De politica wil bij de volgende landelijke verkiezingen enkel en alleen campagne voeren over de onafhankelijkheidskwestie. Wint ze met haar SNP meer dan 50 procent van de Schotse stemmen, dan geldt die uitslag volgens haar als een de facto referendum.
Het is nog onduidelijk hoe een overwinning van de nationalisten naar onafhankelijkheid zou moeten leiden. Bovendien staan de volgende verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk pas uiterlijk voor januari 2025 gepland.