Polio kan opnieuw gevaarlijk worden

Het natuurlijke wilde poliovirus dook afgelopen jaar op in Israël, Oekraïne en Groot-Brittannië. En het virus blijkt al maanden te circuleren in New York en haar voorsteden. _Wat is polio voor ziekte?_ Officieel heet de ziekte poliomyelitis. Meestal, in 95 procent van de gevallen, verloopt een infectie zonder symptomen of met griepachtige verschijnselen. In 1 op de 200 gevallen raakt een patiënt verlamd. Ongeveer 10 procent van de poliopatiënten met verlammingsverschijnselen [overlijdt](https://www.rivm.nl/polio) eraan. _Hoe verloopt een besmetting met polio?_ Het poliovirus wordt niet overgedragen via de lucht zoals het coronavirus, maar verschaft zich toegang via besmette handen. Wie in contact komt met besmette ontlasting of afvalwater kan het virus oplopen. In medische termen heet zoiets een fecaal-orale besmetting. _Bestaat er een vaccin tegen polio?_ Er bestaan twee soorten poliovaccins. Een waarbij via een injectie een geïnactiveerd poliovirus in het lichaam wordt ingebracht. De ander is een oraal poliovaccin dat een verzwakt poliovirus bevat. Dit orale vaccin is het populairste omdat het gemakkelijk kan worden ingenomen. Maar het kan in de gastheer muteren en opnieuw gevaarlijk worden. Dat gebeurt bij 1 op de 1,4 miljoen gevallen. Wanneer de vaccinatiegraad van de bevolking lager ligt dan 90 procent, kan zo’n gemuteerd virus een polio-uitbraak veroorzaken onder ongevaccineerden. Dat is momenteel het geval met de [uitbraak](https://www.cuimc.columbia.edu/news/polio-making-comeback) in New York. _Waar komt de wilde stam van het poliovirus nog voor?_ Wereldwijd is het aantal gevallen van polio sinds de jaren 80 met 99 procent gedaald. Er bestaan momenteel nog twee resterende endemische polioreservoirs waarin het natuurlijke wildtype van het virus circuleert: in Pakistan en Afghanistan. Daar zijn dit jaar 29 gevallen geregistreerd, tegen 6 gevallen vorig jaar. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) richt zich met haar poliovaccinatiecampagnes op deze twee landen. Afgelopen maand zegden westerse landen en de Bill & Melinda Gates Foundation hiervoor 2,6 miljard dollar toe aan de WHO. Maar volgens de WHO is er nog eens 2,2 miljard dollar nodig om polio eens en voorgoed uit te roeien. _Waarom is het zo belangrijk dat polio in deze landen verdwijnt?_ Zolang polio in Pakistan en Afghanistan onder de bevolking blijft rondgaan, kan het via [internationale](https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/media-resources/science-in-5/is-poliovirus-making-a-comeback) contacten worden overgebracht naar landen waar polio officieel is uitgeroeid. Dat bleek het geval met de recente besmettingsgevallen in Israël, Oekraïne, Groot-Brittannië en Tadzjikistan. _Dragen de vaccins die via de mond worden ingenomen ook zelf bij aan het in stand houden van het circuleren van poliovirus?_ Jazeker, zolang het orale vaccin in de omloop blijft, zal ook het virus blijven circuleren, stelt Vincent [Racaniello](https://www.cuimc.columbia.edu/news/polio-making-comeback), hoogleraar immunologie aan de Columbia University (VS) . Sommige niet-gevaccineerden zullen polio krijgen van een gemuteerd vaccinvirus. „We hebben eigenlijk de wilde poliovirussen vervangen door van vaccin afgeleide poliovirussen.” Besmettingen met een gemuteerd poliovirus uit een oraal vaccin eigenlijk alleen een probleem wanneer de vaccinatiegraad lager is dan 95 procent, laat de WHO weten. Dat was afgelopen jaar het geval in 28 van de 53 Europese landen. De Belgisch arts en WHO-topman Hans Kluge meent dat daarom de poliovrije status van Europa momenteel onder druk staat.

Polio kan opnieuw gevaarlijk worden

Gezondheid | Poliovirus

RD.nl in uw mailbox?