Hoogleraar: reken op klimaatzaken in Caraïben, Nederland betaalt
De eilanden in Caribisch Nederland hebben zwaar te lijden onder klimaatverandering en daar zal Nederland de rekening voor moeten betalen als er een rechtszaak komt à la Urgenda. Dat komt omdat de verdragen waarop burgers en maatschappelijke organisaties een beroep kunnen doen, zijn ondertekend door het Koninkrijk der Nederlanden en niet door de afzonderlijke eilanden. Dat zegt hoogleraar Rob van Gestel van Tilburg University in een gesprek met Tweede Kamerleden.
Van Gestel „geeft op een briefje” dat het een kwestie van tijd is voordat in Caribisch Nederland een uitspraak komt die vergelijkbaar is met de zaak die is aangespannen door Urgenda. Deze klimaatgroep eiste met succes dat de overheid meer moest doen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.
Eerdere uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens maken volgens de hoogleraar „heel helder” dat Nederland dan eventuele boetes moet betalen. „Dat maakt geen onderscheid tussen Nederland en de andere landen in het Koninkrijk.” Daarom raadt Van Gestel aan om nu samen met de eilanden serieus werk te maken van klimaatbeleid om dit scenario te voorkomen.
Een heikel punt waar bijvoorbeeld rechtszaken over kunnen worden gevoerd is de zwaar verouderde olieraffinaderij op Curaçao. Deze is momenteel gesloten, maar de overheid aldaar is bezig deze te heropenen. Daarmee wordt volgens Van Gestel de „CO2-kraan wagenwijd opengezet”, en dat kan weer tot rechtszaken leiden.
Jan Gesting van het onderzoeksbureau TNO vindt dat het kabinet de eilanden van Caribisch Nederland moet helpen de opslagcapaciteit voor energie te vergroten. De eilanden wekken relatief meer energie duurzaam op dan Europees Nederland. Maar ze kunnen niet veel meer duurzame energie opwekken zonder de opslagcapaciteit te vergroten en daar ontbreekt het geld voor. Gesting vindt dat Den Haag moet helpen door subsidies te verstrekken, het risico voor leningen te dragen en de eilanden te ondersteunen met kennis.
Rene Violenus, de gevolmachtigd minister van Sint Maarten, zegt dat de eilanden in Caribisch Nederland te weinig middelen hebben om zich voldoende te weren tegen de gevolgen van klimaatverandering. Maar ze maken mede vanwege hun verbondenheid met Nederland geen aanspraak op internationale ontwikkelingsfondsen. Dat terwijl ze „bijzonder kwetsbaar” zijn voor de gevolgen van klimaatverandering.
Bonaire kampt momenteel met de gevolgen van zware regenval. GroenLinks heeft over dit onderwerp vragen gesteld aan staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Koninkrijksrelaties). De regering moet volgens die partij „alles doen wat zij kan om onze landgenoten te helpen”. Partijleider Jesse Klaver vraagt zich af of Nederland wel genoeg doet om de eilanden te beschermen tegen klimaatverandering.
