„Heilige getallen die tegelijkertijd veel onheiligheid verraden”, zei ooit een niet-hervormde dominee. Niettemin is elke van God ingezette reformatie het waard om ootmoedig hérdacht en vooral bétracht te worden.

Luther en zijn geestverwanten wilden geen nieuwe kerk, maar de diep vervallen Kerk van Rome –tot dan toe de ongebroken Kerk van het Westen– hervormen. Zij riepen haar op terug te keren tot het Woord van God. „De ware schat van de Kerk is het allerheiligst Evangelie van de genade en heerlijkheid van God”, aldus Luther in de 62e van de 95 stellingen waarmee het allemaal pas echt begon.

De Kerk dateert niet van 1517, maar volgens onze Catechismus –zondag 21– „vergadert Gods Zoon Zich uit het ganse menselijke geslacht een gemeente.” Hij doet dat door Zijn Woord en Geest. Hij is daarmee bezig vanaf het begin van de wereld en Hij gaat door tot aan het laatste moment.

Let op het grote belang van het Woord, zowel geschreven als vleesgeworden. Het is niet te veel gezegd om te beweren dat de Reformatie ons terugvoert tot Christus. Met de rechtvaardiging van de goddeloze staat en valt de Kerk! Er is geen ander fundament voor de Kerk en voor onze eigen zaligheid dan Christus (Ef. 2:20).

Dat biedt geen ruimte aan kerkelijke zelfvoldaanheid, evenmin aan kerkelijke onverschilligheid, zoals doordrijven van eenheid die uiteindelijk verraad aan de waarheid is. Luther nam het zeer nauw met waarheid en eenheid. Maar voor het Woord moest alles buigen. Daarmee was hij in lijn met apostelen en profeten. Paulus zegt: „Vervloekt wie een ander Evangelie brengt dan dat wat ik u heb gebracht.”

Moeten we daaronder ook rekenen ”de modernisering” ervan? Aanpassing aan de huidige tijd? Buigt de tijd voor de Schrift of moet de Schrift buigen voor de tijd? Het is levensgevaarlijk om de scherpe randen van ”het zwaard des Geestes”, Gods Woord, af te vijlen. Het front vandaag is vooral de geseculariseerde cultuur. Het is van tweeën één: standvastig blijven, vasthouden aan ”er is gezegd, er staat geschreven”, of compromissen sluiten met de tijdgeest.

Aan dat laatste is geen einde. Het Evangelie in zijn puurheid is altijd aanstootgevend. „Zalig die aan Mij niet geërgerd wordt”, zegt de Heere Jezus. Geldt die ergernis niet voor heel het Woord? Ook de weerbarstige teksten? Of weten wij het beter dan Paulus en beter dan de Heilige Geest…?