Lula wint Braziliaanse presidentsverkiezingen
De linkse oud-president Luiz Inácio Lula da Silva heeft de Braziliaanse presidentsverkiezingen gewonnen. Met ruim 99 procent van de stemmen geteld komt hij uit op 50,8 procent van de stemmen, tegen 49,2 procent voor de huidige president, de rechts-populistische Jair Bolsonaro. Daarmee is de verkiezingsrace volgens de hoogste electorale autoriteit in het land „mathematisch beslist”.
Het is de vraag hoe Bolsonaro reageert nu blijkt dat hij een nederlaag heeft geleden. De president heeft meerdere malen aangegeven dat het Braziliaanse kiessysteem fraudegevoelig zou zijn, zonder daar overigens hard bewijs voor aan te dragen. Ook heeft hij gesuggereerd dat hij zich niet bij een verlies zal neerleggen.
De Amerikaanse president Joe Biden feliciteerde Lula zondagavond echter al snel met diens overwinning, in wat Biden „vrije, eerlijke en geloofwaardige” verkiezingen noemde. Ook de Franse president Emmanuel Macron feliciteerde Lula onmiddellijk en zei te verwachten dat Frankrijk en Brazilië hun vriendschappelijke banden zullen aanhalen de komende tijd.
Er waren zondag wel zorgen dat kiezers in het arme noordoosten van het land, waar Lula’s steun het sterkst is, belemmerd werden te stemmen. De politie, die volgens critici op de hand is van Bolsonaro, zou er illegale wegversperringen hebben opgeworpen voor bussen die kiezers vervoerden. Volgens Alexandre de Moraes, het hoofd van het hoogste verkiezingstribunaal (TSE), was echter niemand verhinderd te stemmen en waren alle politieoperaties op de wegen stopgezet. „Het enige probleem voor de kiezers was dat ze vertraging hadden”, aldus Moraes. Hij kondigde onderzoek aan naar de politie-activiteiten op de verkiezingsdag.
Voor Lula is zijn overwinning een spectaculaire comeback. De 77-jarige politicus regeerde Brazilië al tussen 2003 en 2010 en was populair in die tijd, maar werd daarna in verband gebracht met een groot corruptieschandaal. Hij heeft daarvoor zelfs anderhalf jaar in de gevangenis gezeten. In maart dit jaar heeft het Hooggerechtshof zijn veroordeling teruggedraaid, omdat de rechter bevooroordeeld zou zijn geweest. Die rechter, Sergio Moro, werd later minister van Justitie onder Bolsonaro.
Lula heeft gezworen terug te keren naar het sociale beleid dat in zijn eerdere periode als president miljoenen Brazilianen uit de armoede haalde. Ook heeft hij beloofd de vernietiging van het Amazonegebied tegen te gaan en van Brazilië zelfs een wereldwijde leider te maken op het gebied van de bestrijding van klimaatverandering.
