Juist kwetsbare ontwikkelingslanden in Afrika en Azië voelen de steeds vaker optredende weersextremen van het veranderende klimaat het meest. Terwijl ze daarvoor zelf vaak niet verantwoordelijk zijn, memoreert Jetten. Hij begrijpt daarom wel dat ze aankloppen bij ontwikkelde landen. Maar die vrezen een gepeperde rekening en houden tot dusver de boot af.

Toch hebben de klimaatministers van de EU-landen afgesproken om op de klimaattop in Egypte over twee weken „mee te denken” over compensatie, zegt Jetten. Hij wil nog niets kwijt over hoe die eruit zou moeten zien en hoeveel Europa op tafel zou moeten leggen. „Begin nu eerst door gewoon te erkennen dat er sprake is van schade en verlies en de open houding om daar samen oplossingen voor te vinden.” Maar die open houding „moet natuurlijk ook wel concrete resultaten op gaan leveren”.

Als de EU de rest van de wereld mee wil krijgen in de strijd tegen klimaatverandering kan zij ook weinig anders, meent Jetten. Als de unie blijft weigeren om te praten over compensatie „vrees ik dat een groot deel van de Global South gewoon überhaupt niet met de EU om de tafel wil gaan zitten”. Bovendien raakt klimaatschade in arm Afrika en Azië volgens hem ook de EU. Europa kan zich dan bijvoorbeeld opmaken voor meer ‘klimaatvluchtelingen’.

Jetten bespeurt „veel irritatie in een groot deel van de wereld” over eerdere gebroken beloften. De rijke landen zegden jaren geleden al toe dat ze jaarlijks omgerekend 100 miljard euro zouden uittrekken om armere landen te helpen de klappen op te vangen. Dat is nog nooit gehaald.

De EU-landen schroeven verder hun klimaatdoelstellingen waarschijnlijk niet nog vóór de klimaattop op, zoals Nederland wilde. Ze onderhandelen nog over een aantal maatregelen tegen klimaatverandering met het Europees Parlement en willen niet vooruitlopen op de uitkomst. Jetten blijft niettemin hopen dat „het gaat lukken voor of tijdens de top” en wijst op „steeds meer positieve signalen” dat de onderhandelaars vorderingen boeken. Hij ziet ook „brede steun” voor ambitieuzere doelen.

Nederland drong erop aan de lat hoger te leggen. Dat moet andere landen op de COP27-top volgende maand overhalen zich ook meer in te spannen. De EU zou daartoe ook in staat zijn. Zij heeft toegezegd de CO2-uitstoot vóór 2030 met 55 procent te verminderen, maar heeft sindsdien extra klimaatmaatregelen genomen.