Kabinet moet aan de slag met OVV-rapport over coronamaatregelen
Wie verkeerd wil, kán een snelle conclusie trekken: het kabinet deed alles fout rond de bestrijding van de coronacrisis. Het woensdag verschenen rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) laat geen ruimte voor zo’n hard standpunt. Echter, het beeld van een weinig koersvast overheidsschip in stormachtig weer blijft wél hangen. Dat maakt wantrouwig.
Het tweede deelrapport van de OVV –deel drie verschijnt volgend jaar– richt de schijnwerper op de periode september 2020 tot juli 2021. Na een relatief rustige zomer bleek dat de pandemie bepaald niet was uitgewoed.
Dat er dan maatregelen moeten worden genomen, is evident. De mondkapjesplicht kwam er, de vaccinatiecampagne ging van start, scholen moesten de deuren sluiten en Nederland kreeg te maken met een avondklok. Stuk voor stuk besluiten met grote impact op het leven van burgers.
Vooropgesteld: het was een verwarrende en zelfs angstige tijd. Een virus dat om zich heen grijpt, veel mensen die (ernstig) ziek worden of zelfs overlijden aan de gevolgen ervan. Een zorgsector die piept en kraakt in zijn voegen. En voortdurende onzekerheid: waar gaat het heen? Zie dan maar eens doordachte besluiten te nemen.
En toch mag dat van een overheid worden gevraagd. Vertrouwen kan worden verdiend door betrouwbaarheid. Op dat punt kraakt de OVV harde noten. Dat vaccins bijvoorbeeld niet tijdig leverbaar zijn, valt nog te verklaren. Maar dat het kabinet tegen adviezen van deskundigen in verkondigt dat „prik voor prik het normale leven dichterbij komt”, is laakbaarder. Zeker als al snel blijkt dat een hoge vaccinatiegraad helemaal niet het spoedige einde van de coronamaatregelen betekent.
De discussie rond mondkapjes verdient evenmin de schoonheidsprijs. Zijn mondmaskers nu wel of niet effectief? Moeten de scholen dicht om de kinderen te beschermen of is dat om het aantal reisbewegingen van de ouders te beperken? De avondklok zou voor drie weken gelden, het werden drie maanden. Creëer geen verwachtingen die niet kunnen worden waargemaakt, stellen de OVV-onderzoekers terecht.
Wie de geschiedenis niet kent, is gedoemd ze te herhalen, tekende de filosoof George Santayana ooit op. Ouders houden het hun kinderen voor: leer van je fouten. Daar zit misschien wel de grootste haper. Het kabinet deed, stelt de OVV, tot nu nauwelijks iets om de coronamaatregelen te evalueren.
Daarvoor is geen excuus te verzinnen. De huidige oplopende besmettingscijfers hoeven geen voorbode te zijn van het opleven van de pandemie, uitgesloten is dat niet. Wat wordt er dán uit de kast getrokken om het virus te bestrijden? En vooral: waaróm? Dat kan alleen als de effecten van eerdere maatregelen grondig tegen het licht zijn gehouden.
Wantrouwen voeden is niet moeilijk, vertrouwen winnen de opdracht.
