„We moeten enerzijds ruimte geven aan het enorme potentieel van nieuwe technologieën, maar tegelijk moeten we altijd zorgen voor de veiligheid van de gebruiker”, zegt Eurocommissaris Didier Reynders (Justitie). „Het gebruik van drones of bezorgdiensten met behulp van kunstmatige intelligentie werkt alleen als de consument zich veilig en beschermd voelt. Daarom stellen we voor om ons juridische kader geschikt te maken voor de digitale overgang.”

De Commissie wil het soort schade door defecte of onveilige producten dat kan worden geclaimd uitbreiden. Zo wordt het mogelijk om onder meer aansprakelijkheid te eisen voor verlies van data, bij emotionele schade en bij privacyschendingen. Iemand die is gediscrimineerd bij een sollicitatieprocedure door het gebruik van bepaalde algoritmes, die bijvoorbeeld mensen met bepaalde namen bij voorbaat uitsluiten, kan ook compensatie claimen als het aan de Commissie ligt.

Het dagelijks EU-bestuur wil de bewijslast omkeren: bedrijven moeten bewijzen dat hun producten veilig zijn en aan de regels voldoen. Ook stelt de Commissie voor onlinemarktplaatsen als Bol.com, Marktplaats.nl, Alibaba en Amazon aansprakelijk te kunnen stellen voor de verkoop van onveilige producten als de verkoper niet te vinden is.

Europarlementariër Kim van Sparrentak (GroenLinks) is vooral tevreden met dat laatste voorstel. „Al jaren is de onlineverkoop van gevaarlijke producten, met name uit China, een probleem. Consumenten kunnen nu vaak bijna onmogelijk bij de verkopers terecht als er iets misgaat.” Ze vindt het omkeren van de bewijslast een goede stap, maar nog steeds te ingewikkeld. De Groenen zijn voor risicoaansprakelijkheid zoals nu voor auto’s en huisdieren geldt.

De huidige Europese wetgeving over productaansprakelijkheid is veertig jaar oud. De voorstellen moeten worden goedgekeurd door de lidstaten en het Europees Parlement.