Voortbestaan Maldiven in gevaar na vloedgolven
De vloedgolven die zondag de Maldiven overspoelden, hebben het eilandenrijk met de neus op zijn bedreigde voortbestaan gedrukt. De archipel van 1190 koraaleilandjes met een gemiddelde hoogte van slechts een meter smeekt grotere en rijkere landen al jaren om maatregelen tegen het opwarmen van de aarde, omdat het grootste deel van zijn grondgebied door een stijgende zeespiegel letterlijk zou verdwijnen.
De ramp kostte 52 mensen onder wie twee Britse toeristen het leven, terwijl 66 worden vermist. Het dodental is gering, vergeleken met de enorme aantallen slachtoffers in Indonesië, Sri Lanka, India en Thailand, maar de Maldiven tellen slechts 280.000 inwoners.
„Ons land is in gevaar”, zegt regeringswoordvoerder Ahmed Shaheed. „Het leven zoals wij het in dit land kennen, is in sommige delen weg. Thailand, Sri Lanka, India, het zijn grote landen met veel grond. Zij kunnen herstellen van rampen als deze. Voor ons is dat niet zo makkelijk.”
Shaheed schat de economische schade op honderden miljoenen euro’s. Het bruto binnenlands product van de Maldiven is 490 miljoen euro. „Het zou mij niet verbazen als de schade ons bbp overtreft”, zegt Shaheed. „Onze levensstandaard is in de afgelopen jaren flink vooruitgegaan. (…) Dat is in een paar dagen, een paar minuten verdwenen.”
Eén enkel toeristenoord -de kurk waar de economie van de Maldiven op drijft- kost 30 miljoen euro. Tien tot twintig van de ongeveer tachtig resorts op de eilanden zijn aanzienlijk tot zwaar beschadigd.
Golven van een meter of hoger sloegen over de eilanden. Male, het met 1,75 vierkante kilometer relatief grote hoofdeiland, werd voor ongeveer de helft overspoeld. Kandolhudhoo, een eiland met 3500 bewoners in de noordelijke atol Raa, is geheel onbewoonbaar. De bewoners zijn geëvacueerd. In plaats van terug te gaan, doen ze er misschien beter aan om elders een nieuw bestaan op te bouwen, aldus assistent-eilandbestuurder Mohammed Ali Fulhu in de krant Haveeru.
Hoewel er geen direct verband is tussen klimaatverandering en de door een zware zeebeving bij Sumatra veroorzaakte tsunami, zeggen veel Maldiviërs dat onregelmatige weerpatronen en erosie door de zee het land kwetsbaar maken. Shaheed zei dat de Maldiven de kwestie zullen aansnijden op een conferentie over duurzame ontwikkeling van kleine landen die voor volgende maand gepland staat in Mauritius.
Ook gaat het land door met de bouw van fysieke bescherming tegen de zee. Golfbrekers die na overstromingen in 1987 rond Male zijn aangelegd, hebben het eiland deze week voor een grotere ramp behoed. Maar het effect is bij grote natuurrampen beperkt en „bedenk hoeveel scholen, ziekenhuizen en computerlokalen we voor dat geld hadden kunnen bouwen”, aldus Shaheed.
Een effect van de tsunami kan zijn dat de regering versneld mensen naar minder bedreigde delen van de archipel zal verplaatsen. Een groot inpolderingsproject op een eiland bij Male kan opvang bieden voor 50.000 mensen, bijna een vijfde van de bevolking.
„Na wat er gebeurd is, zullen mensen misschien beseffen dat ze een grotere kans maken om rampen als deze te overleven als ze verhuizen”, zegt Shaheed. Maar een dergelijke volksverhuizing zou het einde betekenen van de traditionele levensstijl in de vissersdorpen, die de regering heeft proberen te behouden. En het kan betekenen dat veel kleine, bewoonbare eilanden worden overgelaten aan de zee.