Raad van State: klimaatplannen ambitieus maar moeten concreter
De Raad van State bespeurt bij het huidige kabinet meer klimaatambitie dan bij het vorige. Maar nog altijd zijn veel beoogde maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen onvoldoende uitgewerkt. Bovendien stelt de belangrijkste adviseur van het kabinet vast dat aan een aantal basisvoorwaarden voor het slagen van de plannen nog niet is voldaan.
Ondanks de goede bedoelingen is het kabinet er volgens vicevoorzitter Thom de Graaf van de Raad van State nog niet in geslaagd prioriteiten te stellen en de plannen concreter te maken. „Dat kan je dit nieuwe kabinet misschien nog niet kwalijk nemen, maar het moet er nu wel van komen”, zegt hij.
Met name het gebrek aan capaciteit op het elektriciteitsnet heeft, ondanks eerdere aansporingen van onder meer de Raad van State, nog onvoldoende prioriteit gekregen. Staatsraad Marijke Vos noemt dat „buitengewoon jammer en zorgelijk”, omdat dit andere klimaatmaatregelen in de weg kan gaan zitten. En: „hoe langer je wacht, hoe moeilijker het wordt”. Ook moet ingezet worden op de infrastructuur van warmte en waterstof. Dit „stimuleert immers verduurzaming in alle sectoren”.
Het groeiende tekort aan technici is ook een „belangrijk knelpunt”, aldus de Raad van State. Klimaat- en energieminister Rob Jetten werkt nog aan een actieplan om daar wat aan te doen, maar het is nog onduidelijk wat dit op korte termijn oplevert. Ook op het gebied van wetgeving ziet de Raad van State nog hindernissen die snel geslecht moeten worden.
Om die „prioritering en concretisering” aan te jagen, ziet de Raad van State een stevigere rol weggelegd voor de minister voor Klimaat en Energie. Die zou de bevoegdheid moeten krijgen om vaker mee te kijken met collega-ministers of hun plannen en uitgaven wel stroken met de klimaatdoelstellingen, en indien nodig in te grijpen. „Zorg ervoor dat deze minister echt een stem krijgt”, zegt Vos.
Volgens een voorlopige berekening van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) vermindert de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met het huidige beleid zo’n 39 tot 50 procent. Dat is minder dan het doel opgesteld door het kabinet. In de Klimaatnota kondigt de overheid daarom een nieuw onafhankelijk onderzoek aan. Vos is daar kritisch op. „Er zijn al heel lang allerlei zaken doorgerekend op het gebied van klimaat. Alles ligt op tafel, maak nu dan ook een keuze.” Ze wijst erop dat met zo’n onderzoek het proces langer duurt.
