Wapenstilstand Armenië en Azerbeidzjan houdt vooralsnog stand
Het staakt-het-vuren tussen Armenië en Azerbeidzjan na twee dagen van geweld in verband met een decennia oud geschil tussen de voormalige Sovjetstaten over de regio Nagorno-Karabach, lijkt stand te houden. De speciale vertegenwoordiger van de EU voor de zuidelijke Kaukasus, Toivo Klaar, zei donderdag „bemoedigd” te zijn door lokale berichten die erop duiden dat het staakt-het-vuren tot nu toe wordt gerespecteerd.
Bij de gevechten dinsdag en woensdag kwamen meer dan 170 soldaten om het leven. Woensdag werd na bemiddeling door Rusland een fragiel staakt-het-vuren overeengekomen, meldde een hoge Armeense functionaris op de staatstelevisie. Rusland heeft een zelfverdedigingspact met Armenië en heeft er een militaire basis, maar het streeft ook naar vriendschappelijke betrekkingen met Azerbeidzjan. Moskous rol in de totstandkoming van de wapenstilstand lag derhalve voor de hand. Ook de Europese Unie was erbij betrokken.
De Verenigde Naties verwelkomden donderdag de wapenstilstand, ook al zijn de spanningen in de regio nu niet plots verdwenen, zei adjunct-secretaris-generaal Miroslav Jenca van de VN donderdag. „De internationale gemeenschap moet zich volledig blijven inzetten voor een vreedzame regeling tussen Armenië en Azerbeidzjan en alles in het werk stellen om de huidige spanningen te de-escaleren, de partijen terug naar de onderhandelingstafel te brengen en hen te helpen vrede en stabiliteit in de regio te bewerkstelligen.”
Voordat het staakt-het-vuren werd aangekondigd, zei de Armeense premier Nikol Pashinyan dat de Azerbeidzjaanse strijdkrachten verscheidene Armeense plaatsen hadden aangevallen en ingenomen langs hun gemeenschappelijke grens, in de betwiste regio Nagorno-Karabach. Azerbeidzjan zei dat het reageerde op „provocaties” van Armeense zijde.
De botsingen tussen de twee landen dreigden ook Turkije, de belangrijkste bondgenoot van Azerbeidzjan, en Armeniës bondgenoot Rusland in een breder conflict te slepen. „De gebeurtenissen van deze week zijn een grimmige herinnering dat de spanningen tussen Armenië en Azerbeidzjan het potentieel hebben om de regio te destabiliseren”, zei Jenca dan ook.
De gevechten die dinsdag uitbraken zijn de ergste tussen de ex-Sovjetrepublieken sinds 2020. Tussen Armenië en Azerbeidzjan brak tweemaal eerder oorlog uit rond de betwiste enclave Nagorno-Karabach, in de jaren 90 en in 2020. Azerbeidzjan kreeg na die laatste clash de controle over een groot deel van Nagorno-Karabach terug. Sinds de jaren 90 stond het gebied onder controle van etnisch-Armeense bewoners, met steun van Armenië.
