VluchtelingenWerk spreekt van een „onhoudbare situatie” in de asielopvang. „Die situatie begon in september vorig jaar en duurt dus inmiddels een jaar. In dit jaar zijn we van 0 naar 72 noodopvanglocaties en een onbekend aantal crisisnoodopvanglocaties gegaan”, zei de advocaat van VluchtelingenWerk bij aanvang van zijn pleidooi.

Er zouden circa 10.000 mensen in deze locaties verblijven. COA gaf op zitting aan dat de cijfers nog hoger zijn: 12.400 vluchtelingen in de noodopvang en 5750 in de crisisopvang. Volgens Unicef verblijven er ruim 3000 kinderen in noodopvanglocaties. „Ook zijn we in dit jaar gewend geraakt aan beelden van asielzoekers die in de openlucht slapen en hebben we het dieptepunt bereikt dat Artsen zonder Grenzen voor het eerst op eigen bodem actief is geweest”, aldus de raadsman van VluchtelingenWerk. De organisatie wil dat de rechter ingrijpt en eist dat de opvang op korte termijn aan de minimale eisen voldoet.

Het COA en het Rijk vinden dat de zaak zich niet leent voor een kort geding. Zij vinden dat de kwestie bij een bestuursrechter thuishoort die dieper op de zaak kan ingaan.

De landsadvocaat erkent dat het niveau van de opvang momenteel ondermaats is, „soms veel lager dan we gewend waren en de Staat en het COA wensen”. Ze zegt dat er geen oplossing op korte termijn is, maar dat die „slechts stap voor stap” kan worden bereikt.

De eis van VluchtelingenWerk om per direct te stoppen met de opvang van kwetsbaren in de noodopvang kan volgens het COA en de Staat niet worden toegewezen. „Dan kan het ertoe leiden dat mensen niet worden opgevangen”, aldus hun advocaat.

Tijdens de zitting kwam VluchtelingenWerk nog met een gewijzigde eis, over het verblijf van minderjarige kinderen in het aanmeldcentrum in Ter Apel. Unicef maakte woensdag bekend dat het aantal alleenstaande minderjarige vreemdelingen daar inmiddels is toegenomen tot 250, terwijl de locatie geschikt is voor maximaal 55 alleenstaande kinderen. VluchtelingenWerk eist dat het COA de normen van de Inspecties hanteert.