Rutte had weinig aandacht voor de echte noden van de bewoners van de oud-kolonie. Vooral de inheemsen in het land kwamen er tijdens het bezoek bekaaid vanaf. „Terwijl onze voorouders de eerste bewoners van het land waren”, zegt een van hen, Richard Artist. „Rutte heeft wel met nazaten van de slaven gesproken en naar ze geluisterd, maar wij kregen daartoe niet de gelegenheid. Terwijl ook wij enorme problemen hebben die opgelost moeten worden, bijvoorbeeld over de erkenning van het leefgebied dat ons van oudsher toebehoort.”

Artist zegt dat de inheemsen vooraf wel via Santokhi om een gesprek met Rutte hadden gevraagd, maar dat ze nooit een reactie hebben ontvangen. Om die reden protesteerden enkelen van hen maandag met borden na aankomst van Rutte langs de weg van het vliegveld naar Paramaribo. Maar dit vreedzame protest werd hardhandig uiteen geslagen. En zo werd Rutte een van de vele pijnpunten in het land onthouden. Zoals hij ook geen ontmoeting had met de bevolking, die het als gevolg van de crisis in Suriname steeds zwaarder heeft.

Het politieoptreden tegenover de inheemsen was niet het enige incident tijdens het bezoek van Rutte. Tijdens de kranslegging in Fort Zeelandia dinsdag bij het monument voor de vijftien slachtoffers van de decembermoorden van 1982 werd de pers geweerd door de beveiliging. Die zouden dat op last van de Surinaamse president hebben gedaan. Toen daar na afloop van de plechtigheid over geklaagd werd, zei Santokhi dat alles goed georganiseerd was en negeerde hij de journalisten. Rutte riep vervolgens Santokhi terug en zorgde ervoor dat het gezelschap nogmaals naar de plaats ging van de moorden voor een fotomoment, duidelijk tegen de zin van de Surinaamse leider.

Geldbuidel

Desondanks blikt Santokhi tevreden terug op het bezoek, hoewel veel van de verwachtingen die hij vooraf had niet in vervulling zijn gegaan. Hij had op meer toezeggingen voor financiële steun van Rutte gerekend. Het land kan momenteel iedere cent gebruiken. De gigantische schulden die de regering bij haar aantreden twee jaar geleden aantrof, zijn alleen maar toegenomen in plaats van verminderd. En de geldstroom vanuit het Internationaal Monetair Fonds (IMF) van zo’n 650 miljoen euro is al na twee van de twaalf betalingen stilgevallen omdat de regering niet in staat is te voldoen aan de door het IMF opgelegde eisen.

Rutte zegde tijdens zijn bezoek wel toe om Suriname technische ondersteuning te verlenen bij de heronderhandelingen met het IMF. Maar voor het overige bleef het bij vriendelijke woorden en toezeggingen dat op termijn diverse gesprekken over allerhande onderwerpen gevoerd zullen worden. Hij hield de hand vooralsnog op de geldbuidel, tot teleurstelling van Santokhi.

Wel stond Rutte tijdens zijn bezoek minder afwijzend tegenover het aanbieden van Nederlandse excuses voor het slavernijverleden dan voorheen. Die excuses komen er, zo hopen Surinamers, volgend jaar rond 1 juli. Dan is het precies 150 jaar geleden dat de slavernij definitief werd afgeschaft.