Het gros van de EU-landen, Nederland inbegrepen, voelt weinig voor meerderheidsbesluiten over belastingen. Fiscaal beleid is bij uitstek een soevereine zaak, vinden veel kleinere lidstaten, die beducht zijn op de macht van grote landen als Duitsland en Frankrijk. Wel is Nederland voor het inperken van het vetorecht op het gebied van buitenland- en veiligheidsbeleid. Door het brede en taaie verzet lijken de plannen van Scholz echter bij voorbaat gedoemd te mislukken.

Maar als de EU vasthoudt aan de eis dat alle landen instemmen met besluiten op deze terreinen, raakt zij verlamd, waarschuwt Scholz in een toespraak in Praag. Dat gevaar groeit alleen maar nu de unie weer nieuwe leden wil toelaten, zoals de overgebleven Balkanlanden en Oekraïne. De onderlinge verschillen zouden met hun toetreding nog groter worden, en daarmee de kans dat ieder plan dat iets om het lijf heeft, op verzet van een lidstaat zal stuiten.

Scholz wil het vetorecht voor deze vraagstukken niet ineens afschaffen, maar geleidelijk afbouwen, zegt hij in een maandag uitgesproken rede over de toekomst van Europa voor de Karelsuniversiteit in de Tsjechische hoofdstad.