Defensie zal een locatie beschikbaar stellen. Asielzoekers die anders buiten de poorten van het aanmeldcentrum moeten slapen omdat er geen plek is, kunnen daar worden ondergebracht. Vanuit de ‘nieuwe’ locatie zullen de betrokkenen naar het aanmeldcentrum worden gebracht, waar ze zich kunnen registreren als asielzoeker. Defensie zal ook helpen bij het vervoer heen en weer, maakte staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) vrijdagavond bekend.

Het kabinet had volgens Bruls gezegd dat zo’n locatie concreet in beeld is en dat deze zeker volgende week kan openen. Waar de noodopvanglocatie komt is nog niet bekend, maar het is dicht in de buurt van Ter Apel, zo zei Bruls. Een voorlocatie voor Ter Apel is van groot humanitair belang, ook voor de mensen die in Ter Apel werken, aldus Bruls.

De komst van de noodopvanglocatie is een voorwaarde waaronder de burgemeesters mee willen werken aan nieuwe plannen voor de vastlopende asielopvang in Nederland. De burgemeesters zeiden eerder dat gemeenten op 1 oktober zouden stoppen met extra inspanningen, omdat het geen taak van gemeenten is. Nu is die termijn verlengd naar 1 januari, „want iedereen ziet dat de problemen niet zijn opgelost. Maar sommige burgemeesters gingen daarmee alleen schoorvoetend akkoord. Het scheelt dat er extra geld komt voor de veiligheidsregio’s om alles te kunnen regelen”, zegt Bruls.

De veiligheidsregio’s gaan zich inspannen voor nog eens 225 extra crisisnoodopvangplekken per regio. De provincies hebben toegezegd dat ze flexibeler zullen omgaan met afwijkingen van bestemmingsplannen, zodat het makkelijk wordt om gebouwen in te richten voor statushouders, mensen die al weten dat ze in Nederland mogen blijven. „Nood breekt wetten”, aldus Bruls. „Het asielbeleid is ingestort en er moet wat gebeuren. Van het kabinet verwachten we nog steeds een langetermijnvisie op de asielopvang, maar ondertussen werken de gemeenten mee aan verbetering van de omstandigheden.”

Jaap Smit, voorzitter van de gezamenlijke provincies (IPO), zegt in een verklaring: „De beelden die de wereld overgaan uit de gemeente Westerwolde in de provincie Groningen onderstrepen dat het asielvraagstuk een groot Nederlands probleem is. De vandaag gemaakte afspraken zijn vanuit een sterk gedeeld gevoel van urgentie ook mede door de gezamenlijke provincies ondersteund.”

In hetzelfde bericht zegt Theo Weterings, portefeuillehouder Asiel bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), dat met de afspraken een goede gezamenlijke basis wordt gelegd om de mensonterende situatie in Ter Apel op te lossen. „De werkzaamheden die uit deze afspraken voortkomen worden volledig gecompenseerd door het rijk. Een belangrijk gegeven, gezien de slechte financiële vooruitzichten van gemeenten voor 2026.”