Raad van State: gaswinning Groningen niet te hoog dit jaar
De regering heeft dit jaar niet een te hoge gaswinning toegestaan in Groningen. Dat oordeelt de Raad van State in een zaak die is aangespannen door de Groninger Bodem Beweging en een aantal inwoners van de provincie. Die vonden dat er te veel gas mag worden gewonnen uit het Groningerveld, maar daar gaat de hoogste bestuursrechter van het land niet in mee.
De regering had aanvankelijk besloten dat 3,9 miljard kubieke meter gas mag worden gewonnen in het ‘gasjaar’ dat loopt van oktober 2021 tot en met september 2022. Dat vonden de Groninger Bodem Beweging en de ontevreden burgers al te hoog. In april werd dit maximum ook nog verhoogd naar 4,5 miljard kubieke meter gas. Dit doel geldt bij een gemiddelde temperatuur.
De toegestane hoeveelheid gas uit het Groningerveld werd in april onder meer verhoogd omdat de bouw van een stikstoffabriek in Zuidbroek vertraging opliep. Deze installatie maakt het mogelijk om buitenlands gas uit bijvoorbeeld Noorwegen te gebruiken in Nederlandse huishoudens en bedrijven. Daardoor zou op termijn juist minder Gronings gas nodig zijn.
Bij het besluit van staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) om de maximale gaswinning te verhogen, telde ook mee dat de Duitse vraag naar Gronings gas hoger uitpakte dan eerder verwacht. De bewindsman heeft volgens de Raad van State een juiste afweging gemaakt tussen de belangen van de Groningers om de gaswinning te beëindigen en die van bedrijven en huishoudens om te worden voorzien van voldoende gas.
De regering is bezig de gaswinning in Groningen af te bouwen naar nul in 2023 of 2024 vanwege de aardbevingen die hierdoor worden veroorzaakt. De Raad van State stelt vast dat de meningen - ook tussen wetenschappers - uiteenlopen over het aantal gebouwen dat moet worden versterkt vanwege de veiligheid. Volgens de Raad van State houdt staatssecretaris Vijlbrief hier voldoende rekening mee omdat alle gebouwen die mogelijk niet aan de veiligheidsnorm voldoen, in het versterkingsprogramma staan.
De problemen met het versterkingsprogramma zijn volgens de bestuursrechter niet zo groot dat de maximale gaswinning omlaag moet. „De meerderheid van de schadevergoedingsverzoeken over fysieke schade aan gebouwen wordt binnen de streeftermijn van een half jaar afgehandeld΅, zo zet de Raad van State uiteen. „Dat dit niet in alle gevallen lukt, maakt nog niet dat de schadeafhandeling zo traag verloopt dat de staatssecretaris daarom tot een ander besluit had moeten komen over het niveau van gaswinning.”
„De Raad van State heeft vastgesteld dat het winningsniveau nu veilig en verantwoord is”, concludeert minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) na de uitspraak. Hij herhaalt het voornemen om in 2023 of 2024 helemaal geen gas meer te halen uit de Groningse velden en ziet geen aanleiding de winning nu te verhogen vanwege de door de oorlog in Oekraïne veroorzaakte gascrisis. „De veiligheid van de Groningers staat voorop”, aldus Jetten. Winning in Groningen kan volgens de minister alleen worden overwogen als er „fysieke tekorten zijn die veiligheidsrisico’s met zich meebrengen”.