”Abu Seifein” betekent ”de vader van twee zwaarden”, waarmee de heilige Mercurius wordt bedoeld. Deze monnik en martelaar leefde in de tweede eeuw na Christus – wat verwijst naar de oude geloofspapieren van de Koptische Kerk in Egypte.

De brand in de Abu Se(i)feinkerk werd wereldnieuws door het hoge aantal slachtoffers dat te betreuren is: 41. Veelal onvermeld bleef dat twee dagen later twee andere kerken in Egypte door brand werden getroffen. Het betrof hier de kerk van ”Moses the Black” en de ”Anba Bishoy”-kerk in de provincie Minya. In beide gevallen vielen er geen dodelijke slachtoffers, maar de materiële schade was immens.

Brandweer

Na de brand in de Abu Seifeinkerk brak er op Egyptische sociale media een strijd uit over de vraag of de brandweer wel op tijd aanwezig was. Er waren ooggetuigen die beweerden dat het bijna twee uur had geduurd voordat de brandweer arriveerde. Als de brandweer eerder bij de kerk was geweest, hadden er wellicht meer kerkgangers gered kunnen worden. Uit alles blijkt echter dat de brandweer de grootste moeite had om de plek des onheils te bereiken.

Het woord ”kerk” in ”Abu Seifeinkerk” dient ook nader te worden gespecificeerd. In 2016 kreeg Egypte een wet die de constructie en restauratie van kerken moest faciliteren. Tot op heden blijkt dit een kwestie van lange adem te zijn. Voor 2016 was het verkrijgen van een vergunning voor kerkbouw bijna onmogelijk, wat er in de praktijk toe leidde dat kopten alternatieve oplossingen bedachten. Zoals de christelijke gemeenschap van de Abu Seifeinkerk.

De kerk staat in de zeer dichtbevolkte Imbabawijk in Giza. De straten in deze wijk zijn zeer nauw. Ook de kerk bevindt zich in een steegje dat nauwelijks bereikbaar is voor bijvoorbeeld brandweerauto’s. Op video’s is te zien dat de kerk zich bevindt op de vierde en vijfde verdieping van een gebouw dat volledig werd omringd door andere flatgebouwen. De trappen naar boven zijn smal en nauw en er zijn geen nooduitgangen aanwezig. Wat in de praktijk betekende dat de ongeveer 500 christenen die op de bewuste 14e augustus in de kerkdienst in de Abu Seifein aanwezig waren geen kant uitkonden. Zelfs met de meest elementaire veiligheidsvoorschriften was geen rekening gehouden.

Deze situatie werd bevestigd door de koptische paus Tawadros II. Hij zei tijdens een televisie-interview dat de kerk slechts 120 vierkante meter groot was en daarom „geschikt was om als flat voor een familie te dienen maar niet voor een kerk.”

Onverschilligheid

”Zeinobia” is een populaire Egyptische blogger. Na de kerkbrand schreef hij dat „in Egypte niet alleen het terrorisme verantwoordelijk is voor doden. Onverschilligheid doodt meer mensen en dit op een dagelijkse basis.” Hij bedoelde hiermee vooral de onverschilligheid van overheidsinstanties.

De Egyptische autoriteiten reageerden snel op de aanzwellende kritiek en lieten weten dat „de staat de veiligheidscondities van alle kerken zal gaan controleren. Met name de oudere kerken.”

Dit lijkt uiteraard een prijzenswaardige maatregel, maar men dient hier een kanttekening bij te plaatsen. Vele duizenden ‘kerken’ ontstonden onder soortgelijke omstandigheden als de Abu Seifein. Met name evangelische huiskerken. Te hopen valt daarom dat de Egyptische staat het drama in de Abu Seifein niet aangrijpt om al deze kerken te sluiten, uit veiligheidsoverwegingen.