Als er niets gebeurt, verwacht Kences dat er de komende acht jaar maar liefst 60.000 studentenwoningen te weinig zijn. Vooral in Amsterdam en Rotterdam is de situatie nijpend, maar ook in Leiden, Utrecht en Groningen. Ja, er staan wel plannen voor nieuwbouw op stapel, zegt directeur Jolan de Bie. Maar het is nog afwachten of die allemaal worden uitgevoerd.

Zo zouden in de vervallen kantorenwijk Kronenburg in Amstelveen 2500 studentenwoningen komen. Op het laatste moment ging de Inspectie Leefomgeving en Transport voor de bouw liggen, omdat die de luchtvaart zou benadelen. „Dan heb je het gelijk over 10 procent van het totale tekort”, concludeert De Bie. „Een enorme aderlating.”

Volgens een prognose van Kences groeit het tekort aan studentenwoningen alleen maar. Hoe kan dat?

„Het aantal studenten neemt elk jaar toe, zeker de groep internationale studenten. Daarnaast gaan gemeenten verkamering (het opsplitsen van woningen in kamers, ALV) tegen. Ze vinden dat de aanwezigheid van studenten de leefbaarheid in de binnenstad niet altijd ten goede komt. In de coronatijd was er ook meer overlast, doordat feestjes thuis plaatsvonden. Belangrijk is dat de verhuurders van panden bereikbaar en aanspreekbaar zijn, zodat buurtbewoners aan de bel kunnen trekken.”

Eind juli riepen universiteiten buitenlandse studenten op om niet naar Nederland te komen als ze nog geen kamer hadden gevonden. Terecht?

„Internationale studenten zijn goed voor onze kenniseconomie. Maar als zij geen dak boven het hoofd hebben, zijn hun ervaring en indruk van Nederland natuurlijk slecht. Vorig jaar hebben er nog studenten onder een brug geslapen. Anderen trekken van het ene huis naar het andere – hier een paar nachten, daar een paar. Schaamtevol.”

Kan een rem op het aantal internationale studenten het kamertekort oplossen?

„Daar ben ik niet voor. Voor Nederland is het belangrijk kennis in huis te halen, vooral op technisch gebied. Deze studenten zijn cruciaal om tekorten op de arbeidsmarkt op te lossen. En mensen blijven hier natuurlijk langer als die studie en huisvesting fatsoenlijk geregeld zijn.”

Ook de huizenmarkt en asielopvang kampen met krapte. Kun je dan wel verwachten dat er voor studenten genoeg woningen te zijn?

„Juist studenten kunnen op een efficiënte manier wonen. Soms met z’n vijven in een huis waar normaal gesproken twee mensen wonen. Daarom moeten we de bestaande voorraad zo veel mogelijk benutten. Ik ken verschillende jongeren die door de woningnood een andere studie of stad kiezen, zodat ze thuis kunnen blijven wonen. Daardoor komen hun talenten niet maximaal uit de verf. Uit huis gaan is ook belangrijk voor hun sociale ontwikkeling.”

In tegenstelling tot kamers komen er wel steeds meer studio’s bij. Waarom die wel?

„De huren van kamers liggen wettelijk gezien lager, wat de verhuur financieel minder aantrekkelijk maakt. Voor studio’s kun je wettelijk meer vragen, maar omdat bewoners daarvan huursubsidie krijgen, betalen ze relatief minder. Wij willen ook huurtoeslag op kamers. Wonen in een studio heeft zijn weerslag op het welzijn van studenten. Uit onderzoek blijkt dat studenten die voorzieningen delen gelukkiger en minder eenzaam zijn.”

Wat moet er gebeuren om het tekort aan studentenhuisvesting op te lossen?

„Bouwen, bouwen, bouwen. Onderwijsinstellingen kunnen ook locaties op de campus beschikbaar stellen, al dan niet tijdelijk. Het bestaande vastgoed kunnen we efficiënter gebruiken door verkamering, het ombouwen van kantoorpanden en meer hospitaverhuur.”

In hoeverre is het aantrekkelijk om als particulier een kamer te verhuren?

„Dat is tegenwoordig vrij makkelijk. Er zijn standaard contracten die je kunt gebruiken en organisaties die huurder en verhuurder matchen. Je verdient wat bij en een student in huis is altijd tijdelijk.”

Wie is er nu aan zet?

„Gemeenten zijn cruciaal in dit verhaal. Die moeten locaties en gebouwen aanwijzen. Snellere procedures helpen ook. Daarnaast hebben we gezien dat leegstaande kantoorgebouwen in no time werden omgebouwd voor Oekraïners. Als de oorlog voorbij is, kunnen we die mooi gebruiken voor studenten.”

Wat adviseert u aankomende studenten die nog geen kamer hebben?

„Schrijf je in bij een woningcorporatie die studentenhuisvesting aanbiedt. Hoewel de doorstroom hoog is, moet je in steden met een groot tekort rekening houden met anderhalf tot twee jaar wachttijd. Ook via websites als Pararius en via sociale media worden veel kamers aangeboden.”