De kerststal is een typisch rooms-katholiek gebruik en hoort in het bijzonder bij Italië. Napels geldt sinds de achttiende eeuw als de hoofdstad van de kerststal. hele winkelstraten zijn gewijd aan de verkoop ervan. In de kerststal wordt de geboorte van Christus uitgebeeld.

De kerststal in de Santa Chiara-kerk in Napels valt wat dat betreft uit de toon. Om de voorstelling heen is miniatuurprikkeldraad gespannen en er staan gefiguurzaagde militairen en een tank. Zou dit een verwijzing zijn naar Israël? „Het is in Napels gebruikelijk de geboortescène te actualiseren”, vertelt Massimiliano Pagliai, waldenzisch predikant in de stad. „Maar dit lijkt me wat overdreven.”

Ds. Pagliai kan wel begrip opbrengen voor de kerststalcultuur. „Ze maakt vanzelfsprekend geen deel uit van onze manier van kerstvieren. Maar eigenlijk heb ik er niet zo veel op tegen, als het Kind Jezus maar niet door de priester wordt gezegend.”

Maar dat is juist wel het gebruik. Paus Johannes Paulus II zegende vorige week op het Sint Pietersplein met een handgebaar duizenden poppetjes die kinderen hadden meegenomen en die het Kind moesten voorstellen.

Niet ver van de Santa Chiara, aan de hoofdstraat van Napels, houdt Alessandro Colaci toezicht op een tentoonstelling van kerststallen. Daar staat ook zijn kerststal, waaraan hij een jaar heeft gewerkt.

Colaci laat de tekst zien op een wand van zijn stal: „De Liefde is geboren/ heeft de hoop ontstoken/ die in het geloof leeft.” Een bijzondere tekst, omdat de meeste kerststallen meer gebaseerd zijn op traditie dan op geloof. „De kerststal is een uiting van geloof. Wie van de kerststal probeert af te komen, wil het christendom uitwissen.”

Colaci reageert daarmee op de verbale oorlog om de kerststal, die begin deze maand uitbrak toen enkele scholen weigerden de stal op te zetten. Deze zou kinderen van andere religies beledigen.

Een reactie bleef niet uit. De paus, kardinalen en ministers klaagden over zo veel verachting van de eigen cultuur. De minister van Onderwijs schreef een brief aan alle schoolbesturen in het land, waarin ze hun op het hart bond geen afstand te doen van de kerststal. De voorzitter van de Tweede Kamer wijdde een speciale Napolitaanse stal in het parlement in.

„Ik vind de kerststal prima als die binnenshuis wordt opgesteld en als hij een teken van geloof is. Maar ik zie niet in waarom de kerststal op school moet staan”, vindt ds. Pagliai echter.

De hele toestand heeft ervoor gezorgd dat er dit jaar meer kerststallen dan ooit in Italië zijn opgesteld, ook al kennen volgens een opinieonderzoek de meeste kinderen het kerstverhaal niet eens.

Voorstanders van de rooms-katholieke traditie konden afgelopen week trouwens opgelucht ademhalen nadat het constitutioneel hof had bepaald dat het kruisbeeld, een ander twistpunt, in openbare gebouwen mag blijven hangen.