Der Spiegel: geheim rapport bewijst dat Frontex pushbacks verzweeg
De Europese grens- en kustwacht Frontex was volledig op de hoogte van systematische pushbacks van bootmigranten door de Griekse kustwacht, maar keek de andere kant op en loog over het ongeoorloofde optreden voor het Europees Parlement. Dat schrijft Der Spiegel, dat het geheime onderzoeksrapport van het Europees bureau voor fraudebestrijding (OLAF) over de kwestie in handen heeft. Het Duitse tijdschrift roept op tot openbaring van het rapport, omdat het gaat om schending van de mensenrechten en Frontex bovendien met Europees belastinggeld wordt gefinancierd.
In het 129 pagina’s tellende rapport uit februari komen Frontexfunctionarissen aan het woord die zeggen dat de Griekse kustwacht de levens van bootmigranten en -vluchtelingen serieus in gevaar bracht door hun vaak gammele bootjes terug naar Turkse wateren te duwen, zogeheten pushbacks. Daarmee werden ze uit de Europese Unie geduwd, waar ze hoopten asiel aan te vragen. Medewerkers van Frontex zouden dergelijke „incidenten” steeds vaker niet meer officieel hebben gemeld. Frontex zou zich op bepaalde momenten hebben teruggetrokken „om geen getuige te zijn”, zo citeert Der Spiegel het rapport.
Naar aanleiding van het OLAF-rapport stapte de toenmalige directeur Fabrice Leggeri in april op. Op die manier ontkwam hij aan een tuchtzaak. De Europese Commissie is naar eigen zeggen voortdurend in nauw contact met Griekenland. „Al deze beschuldigingen moeten worden onderzocht, en er moet een robuust toezicht komen”, aldus een woordvoerster.
Frontex ligt al geruime tijd onder vuur omdat het niet zou ingrijpen bij incidenten aan de buitengrenzen van de EU, niet alleen bij pushbacks van bootjes met asielzoekers op de Middellandse en Egeïsche Zee. Onder andere onderzoeksjournalisten van het Nederlandse Pointer en Lighthouse Reports toonden eind vorig jaar ook beelden van gemaskerde politiemensen die asielzoekers uit Kroatië joegen, de grens over naar Bosnië en Herzegovina.
Frontex werd in 2004 opgericht voor de migratiebeheersing in de EU. In 2016 werd de organisatie omgevormd vanwege de toenemende migratiestromen naar Europa. De taken werden uitgebreid met ondersteuning van de lidstaten bij de bewaking van de grenzen en de strijd tegen mensenhandel en migrantensmokkel. Het bescheiden begonnen Frontex heeft inmiddels van alle EU-agentschappen het grootste budget. De dienst telt duizenden geüniformeerde grenswachten die ook wapens mogen dragen.