Column: Gasologen
Een nieuw woord…? Ik vond het in het boek ”Ondergronds rijk. 25 jaar Gasunie en aardgas” (1988). Gasologen weten alles van gas. Ik ben een volslagen leek en heb altijd gedacht dat het Nederlandse aardgastijdperk begint met de ontdekking van, en het oppompen van het Groningse gas, maar er stroomde al eerder gas uit onze bodem.
Coevorden lag in 1951 als eerste gemeente aan het gas. Leeuwarden sinds 1957. Maar met de exploitatie van de immense Groningse gasbel begon het feest pas goed. Het gas legde de Staat geen windeieren. Nederland werd een voorname speler op de Europese energiemarkt en werd slapend rijk. Er kwam overigens wel heel wat bij kijken voor we allemaal onze huizen konden verwarmen en ons potje kookten op aardgas.
Tot de oliecrisis van 1973 adverteerde de Gasunie met slogans als ”Doe meer met aardgas”. We keken niet op een kuubje. Daarna werd het: ”Doe verstandig met aardgas”. De Arabische olieboycot hakte er diep in. Premier Den Uyl somberde dat de gouden jaren voorbij waren. Het zou nooit meer worden zoals tevoren. Minister Van Aardenne dacht in 1980 bij de volgende oliecrisis aan Marten Toonder die de heer Bommel een gasbel in zijn tuin kon laten ontdekken, waar „de gehele Rommeldamse bevolking zich euforisch door laat bedwelmen.” Inderdaad. De royale verzorgingsstaat werd deels opgetuigd met aardgasbaten. We leken bedwelmd door het gas.
Inmiddels is het lachen ons vergaan. Aardgas is geen lachgas. Groningen lijkt op een leeglopend luchtbed. Sinds 2012 ging de gaskraan er een beetje dicht, daarna nog wat verder. Er zijn echter ook verplichtingen aan buitenlandse afnemers. Daarom gingen we zelf maar gas importeren. Geen probleem, totdat Rusland Oekraïne binnenviel. Weg met die Russische fossiele brandstof. Dat was olie op Poetins vuur. Maar eerlijk is eerlijk. Aan gas uit bijvoorbeeld het weinig democratische Azerbeidzjan zit ook een raar luchtje.
Met gasprijzen die ondertussen ruim door het plafond zijn gegaan, is het wijs de laatste kieren van je huis te dichten en de thermostaat lager in te stellen dan gebruikelijk. Er kan veel bespaard worden. Waarom je terras verwarmen? Waarom onze doden cremeren? Los van principiële overwegingen vraagt elke crematie gemiddeld 60 kuub gas! Met ruim 100.000 crematies per jaar een hele slok. En onze huizen? Gaan we die groen verwarmen met vergiste koeienmest? Drie koeien laten een vijfpersoonshuishouden er een jaar lang warmpjes bij zitten. De veestapel dus maar niet te snel halveren. Of: adopteer een koe.
