„Ongewenst gedrag is ook in de wetenschap een hardnekkig probleem: de grote werkdruk leidt de aandacht af van een goede samenwerking. Sterke afhankelijkheidsrelaties werken machtsmisbruik in de hand. Bestuurders, leidinggevenden, melders en omstanders, HR-medewerkers en vertrouwenspersonen krijgen moeilijk zicht op ongewenst gedrag en ervaren vooral ongemak en onmacht als ze ermee te maken hebben”, zegt de KNAW.

„De sociale veiligheid aan universiteiten en onderzoeksinstituten verbetert pas echt door gedrag op de werkvloer structureel onderwerp van gesprek te maken. Dat vraagt om een andere cultuur die is verankerd in een nieuwe manier van leiding geven”, aldus de organisatie. Ze heeft daarom om te beginnen de gids Sociale veiligheid in Nederland - Van papier naar praktijk gemaakt, met handreikingen en tips om de problemen met ongewenst gedrag „te voorkomen of vroegtijdig bij te sturen”.

„Sociale veiligheid is een voorwaarde voor goede wetenschap. Alleen in een veilige omgeving delen mensen kennis en komen kwaliteiten van alle teamleden tot hun recht”, zegt de KNAW. Ook zijn de kosten van ongewenst gedrag volgens de KNAW hoog, doordat het welzijn en de productiviteit van de betrokken personen eronder leiden. „Denk aan medewerkers die zich ziek melden, of de kosten rond ontslag.” Ook worden het vertrouwen in de leidinggevenden en de reputatie van de organisatie geschaad.

„Er is op kennisinstellingen al veel werk verricht op het gebied van sociale veiligheid, maar er kan meer gebeuren om bestaande en nieuwe afspraken in de praktijk ook goed te laten werken en op elkaar aan te laten sluiten”, zo erkent de vereniging Universiteiten van Nederland.