Uitstel planbare zorg door corona kost zeker 320.000 levensjaren
Door de uitbraak van het coronavirus in Nederland zijn veel operaties en behandelingen niet doorgegaan, en het gevolg daarvan is dat in totaal ongeveer 320.000 „levensjaren in goede gezondheid” van deze patiënten verloren gaan. Als de pandemie er niet was geweest en de ingrepen volgens plan waren uitgevoerd, hadden deze mensen meer gezonde levensjaren gehad.
Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) is de kans klein dat dit nog kan worden gerepareerd.
Onderzoekers van het instituut keken naar slechts een deel van de zorg. Ze bestudeerden de operaties die kunnen worden ingepland. Het gaat bijvoorbeeld om operaties aan heupen en knieën en ingrepen vanwege staar. Die gingen in 2020 en 2021 vaak niet door omdat de ruimte in de ziekenhuizen nodig was om coronapatiënten op te vangen. In twee jaar tijd zouden ongeveer 1,6 miljoen van zulke ingrepen moeten worden uitgevoerd, maar dit waren er door het coronavirus ongeveer 305.000 minder.
Het RIVM benadrukt dat het gaat om een minimale schatting. „De volledige verliezen aan gezondheid zijn waarschijnlijk groter omdat niet alle vormen van zorg zijn meegeteld. Denk aan de gevolgen van uitgestelde diagnoses en zorg op poliklinieken.”
Als ziekenhuizen erin slagen om tot eind 2026 elk jaar een paar weken lang 5 procent meer operaties uit te voeren, zou de schade voor de gezondheid beperkt kunnen worden. In dat geval zou de schade met 19.000 levensjaren kunnen worden teruggebracht. „Of dit gehaald wordt hangt niet alleen van voldoende zorgpersoneel af. Wat ook meespeelt is of mensen nog in aanmerking (willen) komen voor een operatie. Zeker is dat niet alle uitgestelde operaties kunnen worden ingehaald”, aldus het RIVM.
Volgens het gezondheidsinstituut laten de cijfers zien dat het belangrijk is om bij een crisis de gewone zorg zo goed mogelijk door te laten gaan. Privéklinieken en buitenlandse ziekenhuizen zouden bijvoorbeeld behandelingen kunnen overnemen, en „een andere mogelijkheid is de operatiecapaciteit zo goed mogelijk te gebruiken voor operaties die veel gezondheid opleveren.”