Het kabinet wil „in stappen” toewerken naar volledige handhaving, zeggen minister Karien van Gennip (Sociale Zaken) en staatssecretaris Marnix van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst).

Het gaat om handhaving van de Wet DBA, die in 2016 is ingevoerd. De wet moet tegengaan dat bedrijven en opdrachtnemers ten onrechte profiteren van de voordelen die gepaard gaan met zelfstandigheid ten opzichte van een dienstverband. Zo hoeven bedrijven geen premies en verzekeringen te betalen voor zelfstandigen.

Maar direct bij invoering werd de handhaving op pauze gezet, wat steeds is verlengd. De fiscus kan sinds 2018 ingrijpen als er sprake is van kwaadwillendheid, en heeft sinds januari 2020 de mogelijkheid een ‘aanwijzing’ te geven. Maar ook dit gebeurt bijna niet, blijkt uit een recent rapport van de Algemene Rekenkamer.

Het opheffen van het zogenoemde moratorium is een belofte uit het regeerakkoord, maar dit zal naar verwachting dus pas aan het einde van de regeerperiode gebeuren. Intussen hebben bedrijven, zelfstandigen en werknemers ruim de tijd om zich hierop voor te bereiden, aldus het kabinet. De betrokken bewindspersonen benadrukken verder dat „niet één simpele oplossing bestaat voor de problematiek van de schijnzelfstandigheid”. Enerzijds moet de Belastingdienst als uitvoerende organisatie meer middelen krijgen, maar het kabinet wil ook „een gelijker speelveld voor contractvormen” in het arbeidsrecht, als het gaat om sociale regelingen en de belastingregels. Bovendien wordt de wet mogelijk aangepast om de regels duidelijker te maken.

In het najaar komt het kabinet met meer informatie over het stappenplan.

De organisaties Platform Zelfstandige Ondernemers (PZO) en Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) noemen de Wet DBA in een reactie „een draak van een wet. Het ontbreekt namelijk aan duidelijkheid voor alle betrokken partijen.” Juist over het aanpassen van de wet is het kabinet niet „helder”, vinden de zelfstandigenclubs, die zich verbazen over het „gebrek aan actie”.