Sinds de Russische inval in Oekraïne laat Rusland geen Oekraïense schepen meer de Zwarte Zee op. De export van koren uit een van de belangrijkste graanschuren van de wereld, van levensbelang voor vooral kwetsbare landen in het Midden-Oosten en Afrika, ligt daardoor nagenoeg stil. De blokkade bracht minister Liesje Schreinemacher voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking er zondag ook al toe het woord oorlogsmisdaad in de mond te nemen.

De Verenigde Naties bemiddelen om met hulp van Turkije een vrije doorgang voor graanschepen uit Oekraïense havens te verkrijgen, maar dat wil maar niet lukken. Daarom wordt ook geopperd om het voedsel over land of zelfs via de lucht Oekraïne uit te krijgen. Toch ligt een ‘corridor’ over zee nog altijd „het meest voor de hand”, zegt buitenlandminister Wopke Hoekstra voor aanvang van een vergadering met zijn EU-collega’s en Borrell. Alleen bulkschepen kunnen werkelijk een hap nemen uit de graanvoorraden in de uitpuilende Oekraïense silo’s.

„Voor Nederland is alles bespreekbaar zolang we maar niet door de Russen gechanteerd worden”, zegt Hoekstra. De EU wees eerder een Russisch voorstel van de hand om Oekraïens graan uit te voeren via noorderbuur Belarus, een bondgenoot van Moskou. Minsk zou in ruil eisen dat de EU eerder opgelegde sancties intrekt.