Rusland gedaald naar ’onvrij’ in landenoverzicht
Freedom House, een in Washington gevestigd onafhankelijk instituut dat politieke trends in de gehele wereld in kaart brengt, heeft in zijn jongste landenoverzicht Rusland onder de ’onvrije’ landen gerangschikt. Het instituut noemt de toetreding van Rusland tot de categorie onvrije landen ‘de belangrijkste politieke trend van het afgelopen jaar’. Rusland behoorde sinds de ineenstorting van de Sovjet–Unie in 1991 tot de middengroep van ’gedeeltelijk vrije’ landen.
Directeur Jennifer Windsor van Freedom House zegt in een toelichting dat onder het regime van president Vladimir Poetin in Rusland de concentratie van politieke macht in het Kremlin, de intimidatie van de media en de politisering van justitie en politie het afgelopen jaar een hoogtepunt hebben bereikt. Windsor spreekt van ‘een gevaarlijke en verontrustende ontwikkeling in de richting van een autoritair systeem’. Zij wijst in dit verband ook op de recente benvloeding door het Kremlin van democratische processen in buurlanden zoals Oekrane.
Volgens Freedom House was er in 2004 over het geheel genomen een ontwikkeling in de richting van meer vrijheid. Zesentwintig landen boekten winst in democratische zin, in elf werd de democratische situatie er niet beter op. Van de 192 onderzochte landen wordt 46 procent ’vrij’ geacht, 26 procent ’niet vrij’ of ’onvrij’ en 38 procent ’gedeeltelijk vrij’. De acht meest repressieve regimes zijn gevestigd in Birma, Cuba, Libië, Noord–Korea, Saudi–Arabië, Sudan, Syrië en Turkmenistan.
Het instituut is positief over de ontwikkelingen in Oekrane en Georgië. Hoewel geen enkel Arabisch land een statusverandering verwierf, werd bescheiden winst geboekt in Egypte, Jordanië, Marokko en Qatar. Het democratisch peil van de voormalige sovjetrepublieken Wit–Rusland, Armenië en Litouwen daalde, aldus het instituut. In Wit–Rusland en Armenië wordt in toenemende mate hard opgetreden tegenover dissidenten. In Litouwen, waar president Roland Paksas is afgezet op beschuldiging van corruptie, moet worden gevreesd voor de vrijheid van het politieke proces, meent Freedom House.