OpinieOorlog Oekraïne

Stuur geen wapens maar medicijnen naar Oekraïne

Europa staat massaal Oekraïne bij. De overweldigende emotionele, humanitaire en medische steun laat zien hoe menslievend we kunnen zijn. Maar wapens sturen is naïef en zal zich later tegen ons keren.

Mariska de Haas en Gergely Parkanyi
7 June 2022 21:31
„De EU moet zich richten op vrede en slachtofferhulp in plaats van wapens te sturen voor een oorlog die niet de onze is.” Foto: M270 Multiple Launch Rocket System. beeld AFP, Jonathan Nackstrand
„De EU moet zich richten op vrede en slachtofferhulp in plaats van wapens te sturen voor een oorlog die niet de onze is.” Foto: M270 Multiple Launch Rocket System. beeld AFP, Jonathan Nackstrand

Op de Hongaarse autoweg die van het provinciale stadje Pápa richting het Balatonmeer leidt, banjert op een ochtend een konvooi van twintig zwaarbewapende legertrucks. De legervoertuigen zijn onderweg om de grens met Oekraïne te beschermen. Maar de militaire voertuigen, bedoeld om het land met ruim 40 miljoen inwoners militair te ondersteunen tegen de invasie van Poetin, mogen van de Hongaarse regering de grens niet passeren. Medicijnen, voedsel en brandstof mogen wel door naar Oekraïne.

Wapenarsenaal cadeau

Hongarije veroordeelt de agressie van Poetin en is niet neutraal in de oorlog tussen Oekraïne en Rusland: het land staat volledig achter de standpunten van de EU en de NAVO. Maar toch heeft de conservatieve premier Viktor Orbán er duidelijk voor gekozen om Oekraïne niet te steunen met wapens. Een verstandige, christelijke keuze. Want een oorlog eindig je niet met betere wapens, meer kogels en meer bloedvergieten. Dat heeft de recente geschiedenis ons keer op keer geleerd.

De Europese Unie gaat voor 450 miljoen euro aan wapens voor Oekraïne financieren. Het is de eerste keer dat de EU zelf wapens koopt voor een land dat wordt aangevallen. Bijna alle Europese landen sturen raketten, machinegeweren en luchtdoelraketten naar Oekraïne. Ook Nederland stuurt wapens.

Het is natuurlijk nobel om het zwakkere Oekraïne te steunen tegen de invasie van de veel grotere en sterkere Goliath. Maar Oekraïne een wapenarsenaal cadeau doen om Rusland te verslaan, is niet echt christelijk en zelfs niet humaan. Zeker niet omdat we dagelijks bewijzen zien dat de Russische bevolking niet zit te wachten op een oorlog tegen hun naaste broeders. Zie de massale Russische demonstraties tegen de invasie.

Daarbij heeft de geschiedenis ons geleerd dat wapens sturen naar oorlogsgebieden meer ellende oplevert dan vrede brengt. Zo leverden in het begin van de Balkanoorlog verschillende Oost-Europese landen, voormalige Sovjetstaten en ook Duitsland, Zuid-Afrika en Chili illegaal wapens aan Kroatië. Na de oorlog bleef het grootste gedeelte van deze wapens achter in de straatarme, corrupte Balkan. Er luidt een gezegde dat iedere boer in voormalig Joegoslavië een machinegeweer op zolder heeft liggen.

Aanslagen

Uit studies blijkt dat, als ze in verkeerde handen vallen, deze wapens gebruikt kunnen worden tegen het Westen. En dat gebeurt, keer op keer. Op 7 januari 2015 pleegden de twee broers Saïd en Chérif Kouachi de verschrikkelijke terroristische aanslag op het satirische weekblad Charlie Hebdo. Twaalf mensen werden vermoord. De broers schoten met Zastava M70 geweren, gekocht via een terreurcel in voormalig Joegoslavië en oorspronkelijk door het Westen aan Kroatië geleverd om de Balkanoorlog mee te winnen.

In november 2015 openden IS-terroristen met automatische wapens het vuur in het Bataclan Theater in Parijs, waar 90 mensen werden omgebracht. Enkelen van deze terroristen gebruikten ook ”liefdadigheidswapens” die de zwakkere partij Kroatië in de Balkanoorlog had gekregen om de veel sterkere Serviërs mee te verslaan.

Natuurlijk staan we als Europa als één blok achter Oekraïne en de mensen die hun huizen, vrijheid en familieleden kwijtraken. Het is christelijk en essentieel hen te helpen en te steunen waar we kunnen. Maar dat doe je juist niet door wapens te sturen naar het armste land van Europa. Daar komt de invloedrijke Oekraïense maffia vandaan en die is ook internationaal actief. De drugsdealers, vrouwenhandelaren en wapenverkopers hebben sterke connecties met de politie en het leger.

Corruptieranglijst

Niet voor niets staat Oekraïne in de internationale corruptiebarometer, de Corruption Perceptions Index (CPI), op de 122e plaats (2021). De CPI rangschikt 180 landen en gebieden over de hele wereld op basis van hun waargenomen niveaus van corruptie in de publieke sector. Hieruit blijkt dat Oekraïne behoort tot de meest corrupte landen van de wereld, vergelijkbaar met Mexico, Egypte of Zambia.

Hoe verstandig is het om een land waar zoveel corruptie plaatsvindt gratis moordwapens te geven? Uiteraard willen we dat Oekraïne de oorlog wint, maar moeten we niet eerst nadenken over wat er gebeurt met deze wapens wanneer de oorlog is afgelopen? Zijn we misschien vergeten hoe de Oekraïense maffia zo’n belangrijke speler is geworden op het internationale toneel? Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie verdween voor 32 miljard dollar aan militair materieel uit depots in Oekraïne, gestolen door criminele bendes. De wapens werden onder andere verhandeld in Afrika en in Afghanistan.

In haar inaugurele rede stelde de gereformeerde Katalin Novák, de eerste vrouwelijke president van Hongarije, dat ze vrede wil in Hongarije en in de omliggende landen: „We willen dat vrede wint, niet de oorlog.”

Is dat niet wat we allemaal willen: vrede? Bereik je dat echt met meer militair geschut? Hoe vaak zien we niet om ons heen gebeuren dat oorlogen alleen maar intensiever worden, zodra het Westen zich er met wapens mee gaat bemoeien? Kijk naar wat er gebeurde na de executie van Saddam Hoessein: er kwam een Amerikavriendelijk regime aan de macht dat werd uitgerust met de modernste wapens uit de VS. Deze tanks, jeeps en wapens werden door het slappe regime al snel afgegeven of verkocht aan IS, die toch net een graadje erger bleek te zijn dan Saddam Hoessein.

Daarbij lopen de landen die wapens sturen naar Oekraïne, waaronder Nederland, het risico zelf meegezogen te worden in de oorlog. Waarom riskeren we onze veiligheid voor een oorlog die niets met ons te maken heeft?

Risico

We moeten als samenleving het gesprek aangaan over de gevolgen van wapenleveranties aan oorlogsgebieden. Maar op dit onderwerp heerst een taboe. Ook wordt de Hongaarse premier Viktor Orbán door de liberale media afgeschilderd als bondgenoot van Poetin. Totaal onterecht! Orbán was de eerste wereldleider die direct bemiddeling aanbood tussen Poetin en Zelenski om de oorlog te stoppen. Hongarije vangt ruim 700.000 vluchtelingen op en heeft zo’n 7,9 miljoen euro uitgegeven aan humanitaire en medische hulp. De meest christelijke keuze.

Daarom moet de EU zich richten op vrede en het helpen van de slachtoffers in plaats van wapens te sturen voor een oorlog die niet de onze is. Het risico om meegezogen te worden in dit conflict wordt dan alleen maar groter. Evenals het risico dat onze eigen wapens, door de beruchte maffia doorverkocht op de Oekraïense zwarte markt, over enkele jaren door terroristen tegen onszelf worden misbruikt.

De auteurs zijn respectievelijk mediaprogramma- en opiniemaker en historicus.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer