Na de wereldwijde uitbraak van het coronavirus zette de EU een fonds op van honderden miljarden euro’s die lidstaten kunnen investeren in het economische herstel na de crisis. Daar moeten ze wel een gedetailleerd plan voor indienen, dat onder andere aan de eis moet voldoen dat er genoeg geld naar digitalisering en de strijd tegen klimaatverandering gaat.

Europa probeert nu veel minder afhankelijk te worden van gas uit Rusland, dat in februari Oekraïne binnenviel en de gasbaten kan gebruiken voor de oorlogskas. Doordat Russisch gas voornamelijk via al aangelegde gaspijpleidingen wordt vervoerd, is het stopzetten van de import lastig. De infrastructuur is niet zomaar te vervangen met andere leidingen. Lng kan per schip worden vervoerd en valt dus gemakkelijker uit andere landen dan Rusland te importeren.

Tijdens een evenement in Italië zei Gentiloni ook dat hij een voorstel over de hervorming van de begrotingsregels, het zogeheten Stabiliteits- en Groeipact (SGP), voor de eurozone na de zomer zal presenteren. Daarbij wil hij de manier waarop de lidstaten nu hun staatsschuld moeten verminderen veranderen, zei hij. Hij wil een meer op maat gesneden aanpak nu de staatsschulden enorm zijn gestegen door eerst de pandemie en vervolgens de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. De staatsschuld mag volgens het SGP niet meer dan 60 procent van het bruto binnenlands product (bbp) bedragen en de schuld die daarboven ligt moet jaarlijks met een twintigste deel worden verminderd. Gentiloni zei te denken aan individuele plannen die de landen zouden kunnen indienen voor hun schuldafbouw.

Dat lijkt erg op het voorstel dat minister van Financiën Sigrid Kaag samen met haar Spaanse collega in de Eurogroep heeft ingebracht. Zij stellen voor landen met hoge schulden zelf hun schuldafbouw te laten bepalen. Effectieve handhaving is daarbij wel een vereiste, benadrukken ze.

De begrotingsregels zijn in het begin van de coronacrisis opgeschort en gaan pas in 2024 weer in. De Eurogroep wil al een tijdje de bezem halen door het SGP en wacht op een hervormingsvoorstel van de commissie.