De regering in Londen wil dat de Europese Commissie de afspraken over handel en verkeer in Noord-Ierland grondig op de schop neemt, maar dat weigert Brussel. De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss zal „de grondgedachte voor onze aanpak uiteenzetten” in een verklaring aan parlementsleden, zei de woordvoerder van premier Boris Johnson.

Johnson stelt al langer dat de brexitafspraken tussen de EU en het VK over Noord-Ierland onhoudbaar zijn. Bij de formatie van een regering in Noord-Ierland dreigt nu ook een impasse omdat pro-Britse politici daar gezegd hebben geen ministers te willen leveren als de afspraken niet worden aangepast.

Vanwege het EU-lidmaatschap van Ierland zouden goederen door de douane gecontroleerd moeten worden bij de grens met Noord-Ierland, maar dit ligt gevoelig omdat niemand zo’n harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland wil. Dat is in de jaren negentig zo afgesproken in een vredesakkoord na decennia van strijd tussen pro-Ierse katholieken en pro-Britse protestanten.

Na de brexit werd om deze afspraak in stand te houden besloten de grens tussen de EU en het VK in de praktijk te trekken tussen Noord-Ierland en het Britse eiland. Daardoor moet de douane nu goederen controleren die tussen Noord-Ierland en de rest van het VK worden vervoerd.

Johnson is van mening dat de huidige situatie de vrede en stabiliteit in Noord-Ierland in gevaar brengt en dat zijn regering het recht heeft om op te treden als de EU weigert aan haar eisen te voldoen. „We willen het niet schrappen, maar we denken dat het kan worden gerepareerd”, zei hij maandag tijdens een bezoek aan Noord-Ierland. Europese leiders hebben Londen echter gewaarschuwd dat het nemen van eenzijdige stappen rond Noord-Ierland de hele brexitdeal in gevaar zou kunnen brengen en zou kunnen resulteren in een handelsoorlog.