Zweedse sociaaldemocraten steunen lidmaatschap NAVO
De sociaaldemocratische regeringspartij in Zweden van premier Magdalena Andersson heeft zich zondag uitgesproken voor lidmaatschap van de NAVO. De partij maakte na intern beraad bekend steun te geven aan een aanvraag om toe treden tot het militaire bondgenootschap.
De sociaaldemocraten waren lang tegenstander van toetreding tot de NAVO en stelden dat Zweden onpartijdig zou moeten blijven bij gewapende conflicten. Zweden is al ruim tweehonderd jaar neutraal. De partij legde wel vast dat ze zich blijft inzetten tegen het stationeren van kernwapens op Zweeds grondgebied.
Sinds de Russische aanval op Oekraïne gingen in het Scandinavische land echter steeds meer stemmen op om toe te treden tot de NAVO. Ook de sociaaldemocraten zijn nu dus voor aansluiting bij de alliantie, waarmee zich een meerderheid aftekent in het Zweedse parlement. Dat debatteert maandag over het NAVO-lidmaatschap, evenals dat van Finland, dat al heeft besloten het lidmaatschap aan te vragen.
Premier Andersson zei dat de veiligheid van het land het best wordt gewaarborgd onder de NAVO-paraplu. Die garandeert steun van de andere leden bij een aanval en dat is volgens de regeringsleider wat Zweden nu nodig heeft. Een gelijktijdige aanvraag met Finland is het beste, denkt ze. De weg daarvoor is vrij als de parlementen groen licht hebben gegeven. In Finse media wordt komende woensdag genoemd als dag van indiening van de aanvraag.
De regeringsleider vroeg ook om een formele bevestiging van de veiligheidsgaranties die onder meer de Amerikanen en Britten hebben gegeven voor de periode dat het lidmaatschap nog geen feit is. Als dat eenmaal het geval is, moet Zweden door kunnen gaan met zijn rol in het bevorderen van nucleaire ontwapening, aldus Andersson.
De minderheidsregering in Stockholm stuurde al militair materieel naar Oekraïne, waaronder 5000 antitankwapens. Zweden brak daarmee met het beleid geen wapens te sturen naar landen die in oorlog zijn verwikkeld.
NAVO-lid Turkije heeft bezwaren opgeworpen vanwege aanhangers van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) die in met name Zweden actief zijn. Zij zouden zich schuldig maken aan „terroristische” activiteiten en Ankara wil dat dat stopt.
Minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu prees na een gesprek met zijn Finse en Zweedse collega op een NAVO-bijeenkomst in Berlijn Finlands „verzoenende en respectvolle” houding. Maar de Zweedse minister Ann Linde liet zich volgens hem „helaas provocerend” uit. NAVO-topman Jens Stoltenberg denkt net als premier Andersson dat er een oplossing wordt gevonden en de Turkse bezwaren niet voor vertraging zullen zorgen. Ook de Amerikaanse minister Antony Blinken sprak de verwachting uit dat de dertig NAVO-landen het eens zullen worden over de kwestie.